KÜLTÜREL MİRAS VE ALAN YÖNETİMİ: GAZİANTEP RUMKALE ARKEOLOJİK SİT ALANI ÖRNEĞİ

Abstract

Korumanın uzun bir geçmişi olmasına rağmen, Alan Yönetimi, Yönetim Planı, Kültürel Miras gibi kavramlar 20. yüzyılda literatüre girmiş, korumanın yasal ve paydaşlar anlamında boyutları da bu yüzyılda şekillenmiştir. Dolayısıyla koruma – kullanma dengesi, gelecek kuşaklara mirasın bırakılması adına korumanın sürdürülebilir olması, katılımcı bakış açısıyla korumanın önemli adımları da bu yüzyılda olmuştur. Unesco bu anlamda somut sözleşmeler ve organları ile önemli bir rol üstlenmiştir.Unesco yaratıcı şehirler ağına dahil olan Gaziantep, Mezopotamya'da konumlanması sebebiyle önemli bir tarihe sahiptir. Çalışma alanı olan Rumkale, Asurlular, Roma İmparatorluğu, Memlükler, Dulkadiroğulları ve Osmanlı medeniyetinin izlerini taşımıştır. Ayrıca uzun yıllar Ermeni katolikosluğunun merkezi olması ve Yakubiler'in burada yaşaması nedeniyle önemli bir inanç merkezi olmuştur.İnsanlığın tarihsel süreci açısından önemli bir Kültürel Miras olan Rumkale için hazırlanan Arkeolojik Alan Yönetim Planı Modeli ile ulusal ve uluslararası kanun, sözleşme ve tüzükler doğrultusunda, bütüncül, katılımcı ve sürdürülebilir korunmasını amaçlayan bir yönetim planı modeli gerçekleştirilmeye çalışılmıştır.

Although protection has a long history, concepts such as Area Management, Management Plan, Cultural Heritage entered the literature in the 20th century, and the legal and stakeholder dimensions of the protection have been shaped in this century. Therefore, protection-use balance, sustainability of protection in order to leave legacy to future generations, important steps of protection from a participatory perspective have also been in this century. In this sense, Unesco has played an important role with its concrete contracts and bodies.Gaziantep, which is included in the Unesco creative cities network, has an important history due to its location in Mesopotamia. Rumkale, the study area, carried the traces of Assyrians, Roman Empire, Mamluks, Dulkadiroğulları and Ottoman civilization. It has also been an important belief center for many years because it was the center of the Armenian Catholicism and the Yakubis lived here.With the Archaeological Site Management Plan Model prepared for Rumkale, an important Cultural Heritage in terms of the historical process of humanity, in line with national and international laws, contracts and regulations, a management plan model that aims to provide holistic, participatory and sustainable protection has been attempted.