Soğuk Savaş sonrası Çin Halk Cumhuriyeti Kazakistan ilişkilerini belirleyen faktörler

Abstract

Çalışmada, ilk olarak Soğuk Savaş sonrası oluşan uluslararası sistemin genel özellikleri hakkında değerlendirmelerde bulunulmuştur. İkinci olarak Çin Halk Cumhuriyeti ve Kazakistan?ın ilişkilerini belirleyen faktörler açıklanmıştır. Tezin ilerleyen bölümlerinde bu faktörler kapsamlı bir şekilde incelenmiştir.Kazakistan?ın, Çin ile ilişkileri geliştirmek istemesinde üç önemli faktör bulunmaktadır. İlk olarak Kazakistan Çin ürün, teknoloji ve yatırımlarından yararlanarak ülkenin kalkınmasındaki istikrarı korumak istemektedir. İkinci olarak Kazakistan, Çin ile ilişkilerini geliştirerek Rusya?ya olan bağımlığını azaltmak istemektedir. Son olarak Kazakistan?ın Çin ile olan ilişkileri bölgede ABD, Rusya ve Çin hakimiyetine karşı uygulamış olduğu denge politikası ile ilgilidir.Çin?in Kazakistan ile ilişkileri ise dört nedene bağlanabilir. Birincisi Kazakistan vasıtasıyla Orta Asya ve Batı?ya açılmadır. İkincisi Kazakistan?ın yükselen Çin?in artan enerjiye ihtiyacına alternatif kaynak ve güzergah olmasıdır. Üçüncüsü Çin açısından Doğu Türkistan?da ki ayrılıkçı hareketlere karşı Kazakistan?ın desteğinin sağlanmasıdır. Sonuncusu ise Bölgesel ve bölge dışı güçlerin bölgede ki rekabet mücadelelerine karşı Kazakistan?ın Çin?in ulusal çıkarlarına uygun davranması olarak özetleyebiliriz.Sonuç olarak, ilişkilerin başlamasından bu yana Kazakistan Çin ilişkileri siyasi, ekonomik ve güvenlik alanlarında olumlu şekilde gelişmiştir. Özellikle ekonomik alanda enerji ticareti baskın faktör olmuş ve ikili ilişkiler kazan-kazan uzlaşması üzerine şekillenmiştir.Anahtar kelimeler: : Çin Halk Cumhuriyeti, Kazakistan, Orta Asya

In this study, First , general features of Post-Cold War international system were evaluated . Second, factors determining relations between Republic Of China and Kazakhstan after Cold War were explained. In the following parts of the thesis, these factors analyzed inclusivelyFrom Kazakhstan side, there are three important factors in developing its relations with china First , Kazakhstan wants to keep its developmental stability by the help of China?s products, technology and investments. Second, by the help of relations with China, Kazakhstan wants to reduce its dependency towards Russia and diversify its economy. Last, Kazakhstan?s relations with china is related to balance policy which has implemented to Russia, China and USA against their domination in the region. We are able to summarize China?s priorities in advancing relations with Kazakhstan as , 1) open up the west through Kazakhstan 2) Kazakhstan?s position as an alternative resource and route in response to China?s increasing energy needs 3) Taking support of Kazakhstan against separatist movements in East Turkestan 4) Kazakhstan?s appropriate behavior towards China?s national interests in the competitive struggle of territorial and exterritorial powers in the region Consequently, relations between China and Kazakhstan has developed positively in political, economy and security areas since relations began. Especially , in economic fields, energy trade has been dominant factor and bilateral relations shaped upon win-win negotiation.Keywords: Republic Of China , Kazakhstan, Central Asia