Başkanlık sisteminin Türkiye`de uygulanabilirliği açısından karşılaştırmalı bir analiz: ABD`deki Başkanlık sistemi ve Türkiye`deki parlamenter sistem

Abstract

Türkiye'de geçmişten günümüze süregelen hükümet sistemi tartışmaları, özellikle de 1980'lerden itibaren ülke gündeminin hep ilk sıralarında yer almıştır. Bu tartışmaların ana çıkış noktası, parlamenter hükümet sistemine yöneltilen eleştirilerdir. Ancak geliştirilen öneriler, iki değişik bakış açısını yansıtmaktadır. Bu bağlamda, başkanlık hükümeti sistemine geçilmesi gerektiğini savunanlar ile parlamenter hükümet sistemin aksaklıklarının düzeltilmesi, rasyonelleştirilmesi gerektiğini ileri sürenler ayrımı ortaya çıkmaktadır. Araştırmada, Türkiye'nin mevcut siyasi yapısı başkanlık sistemine uygun mudur, başkanlık sistemi Türkiye'de uygulanmalı mıdır sorularına cevap aranacaktır. Başkanlık sistemini uygulayan ülkeler içinde sistemin özelliklerini en kristalize şekilde yansıtan, aynı zamanda en iyi işlediği ve çıkış ülkesi olan ABD'deki yapı; siyaset bürokrasi ilişkisi, partiler sistemi ve anayasal organlar arasındaki ilişki, anayasa hukuku çerçevesinde incelenecektir. Araştırmanın karşılaştırmalı olarak yapılması, ülkemizdeki hükümet sisteminin daha sağlıklı bir yapıya kavuşturulması açısından oldukça önemli kazançlar sağlayacaktır. Bu çalışmada, başkanlık sisteminin özellikleri, siyasal sistemimiz açısından avantajları ve sakıncaları ayrıntılı şekilde incelenecek; başkanlık sisteminin ülkemizde uygulanması halinde yaşanacak muhtemel problemler ve doğuracağı olumlu gelişmeler üzerinde durulacaktır.

The ongoing debates on the current government systems have always been a hot topic in Turkey, especially in the 1980's. The main reason for this debate is the criticism that the parliamentary government system gets. However, the people of Turkey have two very different perspectives. One side states that the parliamentary system should be eradicated and instead put in a president while the other side would rather just see the current system corrected and rationalized.Therefore, the answers to the questions `Is Turkey appropriate to the nature of the presidential system?` and `Should presidential system be applied in Turkey?` will be sought. Among the countries that have a presidential system, the best one is represented by the United States of America. This country has a crystalized ad transparent way the president is elected and the government is committed to this way. The system of American, a political bureaucracy relationship, will be examined in the context the constitutional law. The best way to compare the two government systems would be a comparative research method which will provide significant insight in terms of comparing our two different political systems. In this study, the characteristic of both the presidential and parliamentary systems will be scrutinized and dissected to see what would be the best government style that would suit our beloved country of Turkey.