Cerh lafzı olarak metrûk ve metrûkü`l-hadîs -Ebû Dâvûd`un Sünen`i örneği-

Abstract

Bir hadisin sıhhatini tespit etme noktasında ilk olarak incelenecek kısmı olan isnadın güvenilirliği ittisal ve isnadı oluşturan râvilerin adâlet ve zabtları incelenmek sûretiyle anlaşılmaktadır. Cerh-ta'dîl âlimleri, râvilerin adâlet ve zabtını geliştirdikleri özel cerh ta'dîl lafızları ile açıklamışlardır. Dolayısıyla râvi hakkında doğru neticeye varabilmek için cerh-ta'dîl lafızlarının delâlet ettiği mânaların doğru bir şekilde bilinmesi gerekmektedir.Bu çalışmada da öncelikle râvi hakkında doğru bir tenkidin yapılabilmesi amacıyla bir cerh lafzı olarak `metrûk` ve `metrûkü'l-hadîs`in delâleti tespit edilmeye çalışılmış, ardından Kütüb-i Sitte'nin üçüncü kaynağını teşkil eden ve Ebû Dâvûd'un bizzat `metrûkü'l-hadîs` bir râvinin rivayetine yer vermediğini ifade ettiği Sünen'ninde yer alan `metrûk` ve `metrûkü'l-hadîs` şeklinde tavsif edilen râvilerin cerh-ta'dîl açısından durumları ve rivayetleri incelenmiştir.Sonuç olarak Sünen'de yer alan `metrûk` ve `metrûkü'l-hadîs` şeklinde tavsif edilen otuz dokuz râviden üçünün yalancılıkla cerh edildiği, yedisinin metrûk, üçünün meçhûl, on altısının zayıf, onunun sadûk olduğu ve Ebû Dâvûd'un özellikle yalancılıkla cerh edilmiş ve metrûk râvilerin rivayetlerini belirli sebeplerle tahrîc ettiği tespit edilmiştir.

The reliability of the chain of transmitters (isnād), the first part of the hadīth to be examined to determine the authenticity, is determined based on the continuity of the isnād and religious integrity/probity and accuracy of transmitters. Critics of hadīth transmitters described the religious integrity/probity and accuracy of transmitters by a specific terminology. Therefore, it is crucial for reaching a correct conclusion about the transmitters to know the meaning and connotation of this terminology.In this thesis, firstly, it is tried to determine the meaning of `matrūk` and `matrūk al-hadīth`, and then narrations and the status of `matrūk` and `matrūk al-hadīth` transmitters in the Sunan, the third book of Kutub al-Sitta, in which there is no transmissions from matrūk al-hadīth transmitters according to its collector Abū Dāwūd, are analysed.In conclusion, it is established that among Sunan's the thirty nine transmitters described by hadīth cricits as `matrūk` and `matrūk al-hadīth`, there are three criticised as a liar, seven matrūk, theree machūl, six da'īf transmitters, and Abū Dāwūd include their ahādīth in his Sunan for various reasons.