Sosyal sermayenin koruyucu aile hizmet modelindeki yeri ve bu alanda yapılan akademik çalışmaların analizi

Abstract

Sosyal hizmet alanında dezavantajlı guruplar içerisinde yer alan korunmaya ihtiyacı olan çocuk konusu tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de oldukça önem taşımaktadır. Korunmaya ihtiyacı olan çocuk konusu tarih boyunca çözülmeye çalışılan, farklı hizmet modellerinin uygulandığı bir konu olmuştur. Farklı kurum modellerinin denenmesine rağmen en yeni hizmet modeli olan koruyucu aile hizmet modeli çocuğun sevgi ile büyütüldüğü bir aile ortamı ve güven duyabileceği, kendisine rol model olabilecek bir ebeveynle büyümesini sağlamaktadır. Bu nedenle koruyucu aile hizmet modeli çocukların psiko-sosyal gelişimine katkı sağlamaktadır. Sosyal sermayeleri güçlü olan toplumların özelliklerine bakıldığında sosyal sorunların çoğu devlet eline bırakılmamıştır. Bu nedenle var olan sosyal sorunların çözülmesinde sosyal sermayenin varlığının etkisi yadsınamaz. Günümüzde koruyucu aile hizmet modelinin yaygınlaştırılması için gerekli çalışmalar yapılsa da kurum bakımındaki çocukların sayısı, koruyucu aile yanına yerleştirilen çocuk sayısından daha fazladır. Çalışmada nitel araştırma yöntemi ile literatür taraması yapılarak koruyucu aile alanında ikincil verilerin analizi yapılmıştır. Bu kapsamda 24 adet yayınlanmış yüksek lisans ve doktora tezi ile 17 adet makale incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda koruyucu aile hizmet modeli içerisinde yer alan öz aile, koruyucu aile, kurum ilişkisi hakkında sosyal sermaye ve ilişki odağı bağlamında değerlendirme yapılmıştır.

Children who are in disadvantaged groups in the field of social services and also who need protection are matters as well as all over the world. The need for protection has been a subject of different service models that have been tried to be solved throughout history. Despite having tried different institutional models, the most recent service model, the foster family service model, allows the child to grow with love and a family environment and grow with a parent who can trust and be a role model to him. For this reason, the preventive family service model contributes to the psycho-social development of children.When we look at the characteristics of societies with strong social capital, most social problems are not left to the state. For this reason, the effect of social capital on the solving existing social problems can not be neglected. Even though the necessary work is being done to spread the protective family service model nowadays, the number of children in institutional care is higher than the number of children placed in the protective family.In the study, secondary data were analyzed in the protective family area by the literature search and qualitative research method. In this context, 17 articles and 24 published master and doctoral theses were examined. As a result of the study, an evaluation was made about the relationship between the family, the foster family and the institution with the focus on the context of the social capital and relationship within the foster family service model.