Yerel sosyal politika aktörleri arasındaki işbirliği ağına etki eden faktörler üzerine analitik bir inceleme: Kocaeli örneği

Abstract

Sosyal politikalar açısından alternatif bir hizmet sunma yöntemi olarak ortaya çıkan ve son zamanlarda oldukça popüler hale gelen kurumlar arası işbirliği ağları bu tez çalışmasının odağını oluşturmaktadır. Bu çalışma yerel düzeyde sosyal politikanın uygulanmasında görev alan aktörler arasındaki ilişkilerin örüntüsünü ortaya çıkarmayı ve işbirliğini etkileyen faktörlerin neler olduğunu açıklamayı amaçlamaktadır. Bu genel amaç çerçevesinde Kocaeli ilinde sosyal politikaya yönelik faaliyet yürüten 133 kurumun yöneticileri veya sosyal politikadan sorumlu görevlileri ile anket yapılmıştır. İki farklı anket formu ile elde edilen veriler SPSS, AMOS ve UCINET programları kullanılarak analiz edilmiştir. Veri analiz tekniği olarak, frekans ve yüzde dağılımları, grup ortalamalarının karşılaştırılması, doğrulayıcı faktör analizi, yol analiziyle hipotez testi ve sosyal ağ analizi kullanılmıştır. Araştırma bulguları incelendiğinde iletişim ve haberleşme, kurumsal kapasite ve örgüt kültürü değişkenleri ile işbirliği ağı oluşturma değişkeni arasında anlamlı bir ilişki bulunurken liderlik davranışı ve politik kültür değişkenleri ile işbirliği ağı oluşturma arasındaki ilişki anlamlı değildir. Ayrıca iletişim ve haberleşme değişkeni ile kurumsal kapasite arasında ve liderlik davranışı değişkeni ile örgüt kültürü arasında anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Yerel sosyal politika aktörleri arasındaki kurumlar arası işbirliği ağlarının yapısı incelendiğinde, ağın 285 kurumdan oluştuğu ve bu 285 kurum arasında toplam 1810 bağlantı kurulduğu görülmektedir. İşbirliği ağının yoğunluğu %2'dir. Ağdaki mevcut ilişkilerin 310'u karşılıklı iken 1500'ü tek yönlüdür. Karşılıklı olan işbirliklerinin toplam işbirliği oranındaki payı %17'dir. Gelen ve giden bağlantıları baz alan derece merkeziliği analizi sonuçlarına göre Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, Kocaeli Valiliği, İl Milli Eğitim Müdürlüğü ve İŞKUR ağdaki en etkili ve güçlü aktörler konumundadır. Yerel sosyal politika ağında köprü vazifesi gören ve yeni gelişmelerden ve haberlerden daha kolay haberdar olan kurumları tespit etmek için yapılan arasındalık merkeziliği analizi sonucuna göre Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, Kızılay, Kocaeli Valiliği, İl Sağlık Müdürlüğü ve Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü en yüksek arasındalık değerine sahip kurumlar olarak tespit edilmiştir. Hem merkezilik analizleri hem de işbirliği ağının görsel haritası birlikte değerlendirildiğinde merkezi kamu kurumları ve yerel yönetimlerin ağda daha önemli ve merkezi konumda bulunduğu, sivil toplum kuruluşları ve özel sektörün ise çoğunluğu itibariyle ağın çevresinde bulunduğu görülmektedir. Devlet dışı aktörler, niceliksel olarak ağda var olmalarına rağmen nitelikli ilişkiler kurma noktasında oldukça etkisiz kalmışlarıdır. Sosyal politika aktörleri arasında kurulan işbirlikleri, işbirliği düzeylerine göre analiz edildiğinde en fazla işbirliği birlikte çalışma düzeyinde gerçekleştirilmektedir. Birlikte çalışma düzeyinde kurumlar arasında bilgi paylaşımı vardır, ancak uzun süreli formel ilişkiler bulunmamaktadır. Kurumların en fazla işbirliği yaptıkları konuların da bilgi paylaşımı ve yönetici görüş alış verişi olduğu göz önünde bulundurulursa sosyal politika aktörlerinin daha az maliyetli ve daha az bağlayıcı olan işbirliklerine yatkın oldukları, kendilerini formel bir şekilde bağlayacak ilişkilere ise daha az başvurdukları anlaşılmaktadır.

Inter-agency collaboration networks, which have emerged as a method of providing alternative service in terms of social policies and have become quite popular recently, constitute the focus of this thesis. This study aims to reveal the pattern of relations between actors involved in the implementation of social policy at the local level and to explain what are the factors that affect collaboration. For this general purpose, a survey was conducted with the managers or social policy responsibility officers of 133 institutions engaged in social policy in Kocaeli. The data obtained by two different survey forms were analyzed by using SPSS, AMOS and UCINET programs. Frequency and percentage distributions, comparison of group means, confirmatory factor analysis, hypothesis testing by path analysis and social network analysis were used as data analysis technique. When the findings of the research are examined, there is a significant relationship between communication, institutional capacity and organizational culture variables with collaboration network variable. There is no significant relationship between leadership and political culture with collaboration network. In addition, there is a significant relationship between communication variable and institutional capacity variable and between leadership variable and organizational culture variable. When the structure of the collaboration networks between institutions among local social policy actors is examined, it is seen that the network consists of 285 institutions and there are 1810 ties between these 285 institutions. The density of the collaboration network is 2%. While 310 of the existing relationships in the network are reciprocal, 1500 are one-way. The share of these reciprocal ties in total collaboration rate is 17%. According to the results of the degree centrality analysis based on incoming and outgoing connections, Provincial Directorate of Family and Social Policies, Kocaeli Metropolitan Municipality, Kocaeli Governorship, Provincial Directorate of National Education and İŞKUR are the most effective and powerful actors in the network. According to the results of the betweenness centrality analysis, which makes it easier to identify the new developments and the news and is a bridge in the local social policy network, Provincial Directorate of Family and Social Policies, Kocaeli Metropolitan Municipality, Kızılay, Kocaeli Governorship, Provincial Health Directorate and Youth and Sports Province Directorate has been determined as the institutions having the highest value. When both the centrality analyzes and the visual map of the collaboration network are evaluated together, it is seen that the central public institutions and local governments are more important and central in the network, while the non-governmental organizations and the private sector are mostly in the vicinity of the network. Non-state actors are quite ineffective in establishing qualitative relationships, even though they exist in the network quantitatively. When collaborations established between social policy actors are analyzed according to their level of collaboration, the most ties is realized at the level of co-operation. There is information sharing between institutions at the level of co-operation, but there are no long-term formal relationships. It is understood that social policy actors are more prone to less costly and less binding collaborations, and less frequently to relations that formally bind themselves.