Irak Türkmenlerinin Türkiye açısından jeostratejisi ve Türkiye`nin stratejik perspektifi

Abstract

Küreselleşmeyle birlikte ülkelerin jeopolitik ve jeostratejik konumları bölge ve dünya siyasetinde önemli gelişmeler ve sonuçlar ortaya çıkarmaktadır. Küresel güçler ekonomik ve politik çıkar paylaşımlarını gerçekleştirmek, hegemonyalarını devam ettirmek için hedef ülkeler üzerinde baskı politikaları uygulamaktadırlar. Bu bağlamda Ortadoğu coğrafyası sahip olduğu girift yapısı, tarihi ve kültürel çeşitliliğiyle küreselleşmenin merkezine oturmuş konumdadır. Kabil'in kardeşi Habil'i öldürdüğü ve ilk defa insan kanının döküldüğü Ortadoğu'da insan hakları ihlalleri ve savaşlar dinler arasındaki örtülü mücadelenin bir sonucu olarak ortaya çıkmaktadır. Türkiye'de bu coğrafyanın bir parçası olarak bölgedeki gelişmelerden politik ve jeostratejik açılardan etkilenmektedir. Özellikle 2003 Irak Savaşı'ndan sonra bölgedeki politik istikrarsızlığın artmasıyla, komşumuz Irak'ta insani acılar en derin şekilde yaşanmaktadır. Irak coğrafyasında köklü bir tarihe sahip olan Türkmenlerin yaşadıkları Kerkük merkezli coğrafya, bu politik belirsizlik ve kaos ortamından önemli derecede etkilenmektedir. Musul'un Türkiye'nin idaresinden çıkmasıyla birlikte Irak yönetimlerinin baskıcı politikalarına maruz kalan Türkmenler, Irak coğrafyasında kültürel ve siyasi olarak varlık mücadelesi vermektedirler. 2005 Irak Anayasası'nda ihtilaflı bölge olarak tanımlanan Kerkük son dönemde Selefi IŞİD örgütünün terör faaliyetleri nedeniyle IKBY'nin doğrudan etkisi altına girmiştir. IKBY Başkanı Mesut Barzani, mevcut politik koşulların da etkisiyle Kerkük'ün bir Kürt şehri olduğunu iddia etmektedir. Kerkük, jeostratejik konumuyla hem Irak Devleti hem de Türkiye dış politikasında belirleyici ve stratejik olarak öne çıkmaktadır. Bu çerçevede Türkiye'nin hem kendisi hem de Türkmenler için bağımsızlık ekseninde oluşturacağı politikalarla hareket etmesi gerekmektedir.

Along with the globalisation, the geopolitical and geostrategic locations of the countries cause important developments and consequences in regional and world politics. The global powers implement pressures on target countries to perform their economical and political interest shares and to maintain their hegemony. In this context, the Middle East geography took its place at the centre of the globalisation with its complex structure in addition to its historical and cultural uniqueness. In the Middle East where Cain killed Abel, that was the first blood, the human rights violations and wars have been the result of a covered war among the religions. Turkey, as part of this geography, is affected from the regional developments in terms of the politics and geostrategic. Especially following the Iraq War in 2003 resulting with the increase in instability in the region, our neighbour Iraq has been experiencing the humanitarian problems at most. The geography where Turkmens live with their long last history around Kirkuk that is the centre in Iraq, so much affected from political instability and chaos. Turkmens who were oppressed by the Iraq administrations after Mosul was separated from Turkey, have fight for their cultural and political existence in Iraq geography. While Kirkuk was defined as disputed region in 2005 Iraq Constitution has been under the influence of the IKRA as a result of the terrorist actions of ISIS organization in the region. IKRA Chair Mesud Barzani claims that Kirkuk is a Kurdish city by using the current conditions. Kirkuk, with its geostrategic location, is indicative and prominent with its geostrategic location either for Iraq or Turkey. In this contexts, Turkey should act with policies which it generates on the base of independence either for herself or for Turkmens.