Avrupa Birliği`nin enerjide Rusya`ya bağımlılığı sorunsalında; Türkiye ve Doğu Akdeniz

Abstract

Avrupa Birliği'nin (AB) bekası ve büyümesi için ihtiyaç duyulan enerjinin güvenilir kaynaklardan, kesintisiz bir şekilde ve makul fiyatlardan tedarik edilmesi, başka bir ifadeyle enerji güvenliği, Birliğin geleceği için vazgeçilmez bir unsur olarak görülmektedir. Bu nedenle AB enerji güvenliğinin sağlanması amacıyla yeni politikalar geliştirmektedir. AB özellikle enerji tedariği konusunda Rusya'ya önemli derecede bağımlıdır. Rusya ise enerjiyi bir siyasi ve ekonomik baskı aracı olarak kullanmakta; zaman zaman kesintilere giderek ve farklı fiyat politikaları uygulayarak Birliğin enerji güvenliğini tehlikeye atmaktadır. Bundan dolayı AB, Rusya'ya enerjide olan bağımlılığını azaltmaya çalışmakla birlikte, enerji kaynak çeşitliliğini artırmanın yollarını aramaktadır. Türkiye tarihsel süreçte, Avrupa, Kafkaslar, Orta Asya Orta Doğu ve Doğu Akdeniz bölgeleri ile siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel ilişkilerini sürdürmektedir. Bu bakımdan Türkiye, AB'nin enerjide Rusya'ya olan bağımlılığını azaltma ve enerji güvenliği konusunda, enerji kaynaklarının çıkarıldığı bölgeler ile enerji nakil güzergâhlarına olan yakınlığı sayesinde jeopolitik ve jeostratejik açıdan önemli bir ülke konumundadır. Bununla birlikte, tarih boyunca stratejik önemi koruyan Doğu Akdeniz'de son yıllarda keşfedilen doğal gaz kaynakları, AB'nin enerji çeşitliliği politikaları ve alternatif enerji güzergâhları bakımından, Birliğin enerji güvenliğini destekleyebilecek önemli bir potansiyele sahiptir. Bu tez çalışmasında önemi giderek artan enerji kaynakları konusu, AB-Rusya enerji bağımlılığı açısından ele alınmışır. Bununla birlikte, AB'nin enerji kaynak çeşitliliği ve enerji güvenliğini sağlama açısından, alternatif bir enerji güzergâhı olarak Doğu Akdeniz'deki doğal gaz kaynaklarının gelecekte enerji dağıtım merkezi olması beklenen Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşınması konusu tartışılmıştır. Anahtar Sözcükler: Avrupa Birliği, Rusya, Türkiye, Doğu Akdeniz, Enerji Kaynakları, Enerji Güvenliği, Enerji Politikaları, Enerji Bağımlılığı, Petrol ve Doğal Gaz Boru Hatları.

The importance of energy as a subject in the world is getting more crucial. Growing economies demand more energy to be able to develop; while it is being discussed that we need renewable and sustainable energy resources due to the fact that fossil fuels run out and harm the environment. For this reason, energy has always been an important factor, especially for the global and regional actors to have and maintain power. Countries rich in energy resources such as oil and natural gas use this power factor as a political and economic pressure tool. For the European Union (EU) to be able exist and develop, supplying energy from reliable sources, uninterruptedly and with reasonable prices, that is called energy security, is seen as an essential element. Therefore EU develops new policies to guarantee its energy security. The EU is dependent to Russia in energy significantly. Russia has been using energy as a political and economic pressure tool by cutting the energy to Europe and price discrimination, which risks EU's energy security. Therefore EU is seeking ways to reduce the energy dependence to Russia and increase energy resources diversity. Throughout the history, Turkey has been maintaining political, economic, social and cultural relationships with Europe, Caucasus, Central Asia, Middle East and Eastern Mediterranean. In this regard Turkey is a geopolitically and geostrategically important country with its proximity to the energy rich regions and energy routes for the EU to reduce the energy dependence to Russia and to ensure the energy security. Besides the newly discovered natural gas resources in the Eastern Mediterranean, which has been keeping its importance historically, has a potential for supporting the EU's energy security related to energy diversity policies and alternative energy routes. In the thesis study, the growing importance of energy resources in the context of EU-Russia energy dependence and transporting the Eastern Mediterranean natural gas resources to Europe through Turkey, a potential energy hub in the future, as an alternative to ensure the EU's energy resources diversity and energy security are the main discussion points. Key Words: European Union, Russia, Turkey, Eastern Mediterranean, Energy Resources, Energy Security, Energy Policies, Energy Dependence, Oil and Natural Gas Pipelines.