Türkiye-Rusya ilişkilerindeki Karadeniz siyasetinin geleceği

Abstract

Bu tez çalışmasında, Karadeniz Bölgesinin jeopolitik önemi, 2000'li yıllardan itibaren olumlu yönde ilerleme kaydeden Türkiye-Rusya ilişkileri özelinde incelenmektedir. İlk bölümde bu kapsamda Karadeniz Bölgesi kavramının sınırları tartışılmıştır. ABD ve AB başta olmak üzere bölgede etkin olan aktörlerin bölgeye yönelik siyasetleri ortaya konmuştur. Ardından, Karadeniz Bölgesinin bölgesel sorunları ve anlaşmazlıkları incelenmiştir.Tezin ikinci bölümünde Türkiye ve Rusya'nın ikili ilişkilerinde Karadeniz Bölgesinin oynadığı rol incelenmiştir. Bu çerçevede Türkiye-Rusya ilişkilerinin tarihine değinilmiştir. Rusya'nın güncel bölge siyasetine ilişkin `sıcak deniz` ve `yakın çevre politikası` kavramları açıklanmıştır. Türk Boğazlarının önemi ile birlikte Türkiye'nin bölge siyasetinde güvenlik ve işbirliği oluşumlarının payı incelenmiştir.Tezin üçüncü ve son bölümünde ise Karadeniz Bölgesinin geleceği ele alınmıştır. Türkiye-Rusya ilişkileri açısından Karadeniz Bölgesinin barındırdığı olası çatışma alanları incelenmiştir. Ardından, Karadeniz Bölgesinin Türkiye-Rusya ilişkilerine sunabileceği işbirliği fırsatları ortaya konmuştur. Son olarak Karadeniz Bölgesinde yaşanmakta olan güncel gelişmelerin iki ülke ilişkilerine olumlu veya olumsuz olası yansımaları araştırılmıştır.Anahtar Sözcükler: Karadeniz Bölgesi, Türkiye, Rusya, Geniş Karadeniz Bölgesi, ABD, AB, NATO, Enerji, Güvenlik

This thesis analyzes the geopolitical importance of the Black Sea within the framework of Turkey-Russia relations which make progress since 2000's. In the first chapter, limits of Black Sea Region concept is discussed. The regional policy of key actors in the region, USA and EU in particular, are explained. In addition to that, regional challenges and conflicts are examined. The second chapter focuses on the role of Black Sea region within bilateral relations of Turkey and Russia. In this context, the history of Turkey-Russia relations is mentioned briefly. Russia's regional policy concepts, `Warm water` and `near abroad policy` are explained. In addition to importance of Turkish Straits, the share of security and cooperation entities within Turkey's regional policy are examined.In the third and last chapter, the future of Black Sea Region is analyzed. In the Black Sea Region, possible conflict areas for Turkey-Russia relations are examined. Afterwards, cooperation opportunities for Turkey and Russia in the Black Sea Region are presented. Finally, for Turkey-Russia relations, potential negative and positive reflections of recent developments in the Black Sea Region are studied.Key Words: Black Sea Region, Turkey, Russia, Wider Black Sea Region, USA, EU, NATO, Energy, Security