Cumhuriyet Dönemi Milli Savunma Sanayii`nin kurulması ve ordunun yenileştirilmesi politikaları

Abstract

Türkiye Cumhuriyeti, bulunduğu olağan üstü jeopolitik önem ve coğrafi konumu itibariyle her zaman toprak bütünlüğünü ve haklarını savunmaya hazır olmak zorundadır. Bu durum, Türkiye Cumhuriyeti'nin askeri gücünü ve savunma sanayiini en üst seviyede tutmasını gerekli kılmaktadır. Fakat milli güç unsurlarına dayalı olmayan bir savunma sanayii etkin ve caydırıcı olamayacaktır. Bu tez çalışmasında, Kurtuluş Savaşı'nın en zorlu koşullarını yaşamış, savaş yorgunu fakat bağımsızlığını koruma konusunda kararlı Türkiye Cumhuriyeti'nin dönemin ekonomik koşulları içinde, Milli Savunma Sanayii kurma çabaları incelenmiştir. Savaş yıllarında kısıtlı imkânlar ile başlayan savunma sanayii kurma çabaları, Cumhuriyet'in ilk yıllarında liberal ekonomi politikaları içinde başlamıştır. 1930'lardan itibaren tüm dünyayı saran ekonomik kriz ortamında devletçi politikalarla devam ettirilmiş ve zorlu koşullar altında 1940'lara kadar uçak fabrikalarından, denizaltı yapımına kadar önemli gelişmeler kaydedilmiştir. II. Dünya Savaşı ve sonrasında başlayan askeri yardımlar, milli savunma sanayii kurma çabalarını durma noktasına getirmiştir. Kıbrıs Barış Harekatı'ndan sonra uygulanan ambargolar milli savunma sanayiinin önemini ve gerekliliğini yeniden hatırlatmış ve 1980 sonrası dönemde savunma sanayii çalışmalarına yeniden ağırlık verilmiştir. Anahtar Sözcükler: Savunma, Savunma Sanayii, Milli Savunma, Ordu Modernizasyonu

Due to her extraordinary geopolitical significance and geographical location, Turkey has to be prepared to defend her territorial integrity and her interests at all times. This calls for a military power and a defense industry of the highest level. However, a defense industry that is not based on the national power will not be effective and deterrent. The war-tired Turkish Republic that had gone through the toughest circumstances during the Independence War had a steadfast determination to protect her independence. In this study, the efforts of The Turkish Republic to establish The National Defense Industry have been researched within the economic conditions of the time. Starting with limited means during the war years, the efforts to establish a defense industry continued within the liberal economy policies in the first years of the Republic. They were carried on with statist economy policies throughout the economic crisis that was affecting the whole world since 1930s. Under difficult conditions until 1940s these efforts resulted in significant progress ranging from aircraft factories to submarine construction. The military assistances emerging during and after the World War II have brought the efforts to establish the National Defense Industry to a halt. The sanctions imposed after the Cyprus Peace Operation have brought back to mind the importance and the necessity of the National Defense Industry and as a result after the 1980s the defense industry endeavors have once again gained momentum.