Örnek mahkeme kararlarında mülteci sorununun çözümü

Abstract

Göç ve göçmenlik olgusu, tarihin en eski dönemlerinden bu yana var olmuş ve önem arz etmiş konuların başında gelmektedir. Daha eski dönemlerde bölgesel bir sorun olarak kalan göç ve sığınmacılar, küreselleşmenin etkisiyle, haber alma ve ulaşım imkanlarının olağanüstü gelişimi sebebiyle bir uluslararası sorun halini almış, sorunla mücadele de bu gelişimle birlikte evrimleşerek daha kurumsal bir hal almak durumunda kalmıştır. Örneğin göçmenlerin statüleri tanımlanmış, belli düzeylerde ayrıştırılmış ve bu ayrıştırılmalar kavramsallaştırılmıştır. Mültecilik, geçici koruma, ikincil koruma gibi kavramlarla tanımlanan göç edenlerin bu başlıklar altında sahip olacakları haklar da tanımlanmıştır. Uluslararası siyasi arenanın baş aktörleri hala devletler olmakla birlikte, göç edenlerin hukuki haklarının bahşedilmesinde devletlerin tekelinin önüne geçebilmek adına, devlet dışı bölgesel ve uluslararası aktörler ortaya çıkarılmış ve kurumsallaşma yolunda ciddi adımlar atılmıştır. Bu denetim mekanizmasının hali hazırda en etkin ve en önde geleni şüphesiz Birleşmiş Milletler Mültecilik Yüksek Komiserliği'dir.Tüm dünyada hızla artan bölgesel çatışmalar göç hareketlerine hız katarken, daha önce göç hareketlerine maruz kalmamış birçok hükümette alışık olmadıkları bu yeni problemi kucaklarında bulmuşlardır. Göç hareketleri, ister hedef ülke, ister transit ülke konumunda olsun göç alan konumunda bulunan ülkeleri birçok olumsuz etkiyle de baş başa bırakmıştır: Ekonomik külfet, güvenlik ve asayiş sorunları, salgın hastalıklar, kültürel çatışmalar ve birçok sorun. Dolayısıyla hükümetler, göç dalgalarından en az hasarla kurtulabilmek için daha korumacı politikalar izlemekte ve mümkün oldukça yükümlülükten kaçınmaya çalışmaktadır. Ancak hükümetler, korunma içgüdüsü ile genellikle son raddede canlarını kurtarmak için sığınmacı konumunda sınırlarına dayanan insan kitlesinin en temel hakkı olan yaşam hakkına sahip çıkmak arasında sıkışıp kalmakta ve tercihe zorlanmaktadır.Bölgesel ve uluslararası yargı makamlarının göçmenler konusunda son yirmi beş yılda verdikleri kararlar örneklendirilecek olursa, mevzuat ile uygulama alanı arasında bazı farklılıkların olduğu göze çarpmaktadır. Bunun sebebi olarak, Vestfalya Barış Anlaşması'ndan bu yana uluslararası arenanın başat aktörlerinin devletler olması ve devletlerin de her konuda olduğu gibi göçmenler konusunda da öncelikle kendi bekasına kast etme potansiyeli bulunan her şeyi bertaraf etme içgüdüsüyle hareket etmeleri gösterilebilir. Oluşturulan uluslararası aktörlerinse öncelikle devletlerin kendi yaptırımlarını tanımasına muhtaç olması ve geleceklerinin ise büyük ölçüde devletlerin varlıklarının devam etmeleri yönünde irade kullanmasına ihtiyaç duymaları sebebiyle, mevcut konjonktürde etkinlik alanlarını genişletmeleri zor görünmektedir.Anahtar Kelimeler: Mültecilik, Göçmenlik, Geçici Koruma, Sığınmacı, Birleşmiş Milletler

Immigration fact has been one of the oldest and most important subjects of the history. Immigration and refugees which have been a regional problem in the former periods turn into an international problem due to development of communication and transportation opportunities and fight with the problem has been a more institutional state with this development. For example, the status of immigrants has been defined, they have been classified at certain levels and these classifications have been conceptualized. Rights of immigrants defined under titles as immigration, provisional protection, and secondary protection have been defined. While the head actors of the international political arena are still states, regional and international actors out of the state have been revealed in order to avoid state monopoly for giving legal rights of immigrants and serious steps have been taken in terms of institutionalization. United Nations Immigration High Commissariat is the most effective and leading one of this audit mechanism.Increasing regional infights in the whole world increase immigration movements, and many governments which are not used to immigration movements have found this new problem in their hands. Immigration movements left countries which are at the point of getting immigration with many negative effects: economic loads, security problems, epidemics, cultural conflicts and many problems. Therefore, governments try to follow more protective policies and avoid lability in order to be saved from immigration waves with the less damage. But governments are stuck in to protect the life right of people who are at their borders for saving their lives and have difficulties in making a preference.If we have to give an example for the decisions of regional and international judicial authorities about immigrants in the last 25 years, we can see some differences between legislation and application area. The reason is that as from Peace of Westphalia the head actors of international arena are governments and governments move with the instinct of removing everything in terms of immigrants like it is in everything. It seems difficult to enlarge the activity field of formed international actors in the current conjuncture since states have to recognize their own sanctions and they require to use will towards the continuation of existence of states for future.Key Words: Refugee, Immigration, Provisional Protection, United Nations