Kırım`ın İlhakının Türkiye-Rusya İlişkisine Etkisi

Abstract

Bu tezin amacı Karadeniz Bölgesi'nin artan önemi ile Kırım'ın ilhakı sonrasında Karadeniz Bölgesi'nde güç dengelerinin Türkiye ve Rusya ilişkileri bağlamında nasıl şekilleneceğinin incelenmesidir. Rusya Federasyonu SSCB'nin dağılmasını takiben Batı yanlı politika izlemiş ve Açık Pazar ekonomisine yönelmiştir ancak bu yönelim ve üretim kaynaklarının çoğunun sınırları dışında kalması sonucunda ekonomisi olumsuz etkilenmiştir. Olumsuz ekonomik koşullar Batı'ya yönelimin sorgulanması ve Neo-Avrasyacı yaklaşımın doğması ile sonuçlanmıştır. Dağılmanın ardından ortaya çıkan Neo-Avrasyacı söylemler giderek dış politikadaki yerini ve etkinliğini arttırmıştır. SSCB'nin dağılmasının ve Varşova Paktı'nın sona ermesi ile Doğu Avrupa ve Asya'da güç boşluğu doğmuştur. Neo-Avrasyacı yaklaşımın varlığını dış politikada giderek arttırması oluşan bu güç boşluğunu doldurmak için Rusya'nın dış politikada dayanağı olmuştur. Neo-Avrasyacılık Putin'in iktidara gelmesi ile dış politika aracı olarak yoğun olarak kullanılmaya başlanmıştır. Asya ve Karadeniz'deki enerji kaynaklarının varlığı, Asya'ya ulaşım ve müdahalenin Karadeniz üzerinden kolay olması Karadeniz'in önemini ABD özelinde Batı için arttırmıştır. Bunun yanı sıra Karadeniz tarihsel olarak Rusya için stratejik önemi olan bir saha olmuştur. Çalışmada Rusya'nın Karadeniz'de ki varlığını arttıran Kırım'ın ilhakının Türkiye Rusya ilişkilerine etkisi analiz edilmeye çalışılacaktır. Bunun için öncelikle Rusya'da sıklıkla dış politika aracı olarak kullanılan, Türkiye'de ise son dönemde zaman zaman kullanılmaya başlanmış olan Neo-Avrasyacılığın gelişimi incelenmiş, Neo-Avrasyacılığın Rusya dış politikasındaki yansımaları ile Karadeniz Bölgesi'ndeki Türkiye Rusya ilişkilerine yansımaları incelenmiştir. Kırım'ın tarihi ve iki ülke için tarihsel önemi incelenmiş sonrasında Kırım'ın ilhak süreci ile bu ilhakın Rusya açısından beklenti ve sonuçlarına değinilmiştir. Ayrıca ilhakın Avrasya'daki etkileri açısından, bölge ülkeleri özelinde, bölgesel işbirlikleri, rekabet ve birliklere etkileri açısından incelenmiş böylece Kırım'ın ilhakının Türkiye Rusya ilişkilerine etkisi analiz edilmeye çalışılmıştır. Rusya Karadeniz Bölgesi'nde başat güç konumunu Kırım'ın ilhakı ile pekiştirmiştir. ABD özelinde Batı'nın Karadeniz Bölgesi'ne olan ilgisi sürmektedir ve bu durum Rusya'nın tehdit algısını arttırmaktadır. Çalışmanın `Sonuç` kısmında Kırım'ın ilhakı ile bölgedeki güç dengelerinin Türkiye Rusya özelinde nasıl şekilleneceği analiz edilmiştir.

This thesis aims to analyze the increasing importance of Black Sea region and the balance of power will be shaped in the context of Turkey and Russia relationship after annexation of Crimea. Following the dissolution of the USSR, the Russian Federation pursued a Western-sided policy and turned to the open-market economy, but the economy was adversely affected as a result of many of these orientations and production resources remained outside the borders of the economy. Negative economic conditions resulted in questioning the orientation towards the West and the emergence of the Neo-Eurasian approach. Neo-Eurasian discourses that emerged after the dissolution gradually increased their place and effectiveness in foreign policy.With the dissolution of the USSR and the end of the Warsaw Pact, a power gap emerged in Eastern Europe and Asia. The fact that the neo-Eurasian approach gradually increased its presence in foreign policy has been the basis of Russia's foreign policy to fill this power gap. Neo-Eurasianism has been intensively used as a foreign policy tool by Putin's era. The presence of energy resources in Asia and the Black Sea, ease of reaching and intervention to Asia through the Black Sea have increased the importance of the Black Sea for the West in particular United States. In addition, the Black Sea has historically been a strategic area for Russia. In this thesis, the impact of Crimean annexation which increased the presence of Russia in the Black Sea on Turkey Russia relations analyzed. For this, the development of Neo-Eurasianism which is often used as a foreign policy tool in Russia and used from time to time in the last period in Turkey were examined. Neo-Eurasianism reflection on the Russian foreign policy and relations between Turkey and Russia in the Black Sea Region in the Russian foreign policy repercussions were examined. The history of Crimea and its historical importance for the two countries are examined and then, the annexation timeline of Crimea and the expectations and consequences of this annexation for Russia are mentioned. In addition, the effect of annexation to regional collaborations, competition and unions in terms of Eurasia in particular region countries were examined and by this the effect of annexation of Crimea on Turkey Russia relations were tried to analyze. Russia strengthened its dominant position in the Black Sea Region with the annexation of Crimea. The interest of west in particular United States West in particular United States to the Black Sea Region continues and this situation increases the threat perception of Russia. In this study's conclusion part, how the balance of power in the region will shape and after the annexation of Crimea for in particular Turkey Russia relations is analyzed.