Ergenlerde internet kullanımı ve bağımlılığıyla ilişkili faktörler: Bağlanma, öz-denetim ve algılanan sosyal destek

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı, ergenlik döneminde internet bağımlılık düzeyini yordayan temel psikolojik faktörlerin değerlendirilmesi ve elektronik medya (e-medya) kullanım tercih ve örüntülerinin çeşitli psikososyal faktörler açısından incelenmesidir. Bu kapsamda öncelikle alan yazının da sıklıkla işaret ettiği bağlanma, öz-denetim ve algılanan sosyal desteğin internet bağımlılık düzeyini yordama gücü test edilmiştir. Çalışma için oluşturulan model çerçevesinde, öz-denetim ve algılanan sosyal desteğin bağlanma ve internet bağımlılık düzeyi arasındaki ilişkide aracı rol oynayacağı öngörülmüştür. Bu çalışmada ayrıca, ergenlerin e-medya kullanım tercih ve örüntülerinin cinsiyet, eğitim ve teknolojik olanaklara erişim gibi psikososyal faktörlere bağlı farklılıkları da incelenmiştir. Bu araştırmanın örneklemi, 2018-2019 eğitim ve öğretim yılında çoğunluğu Ankara ilinden olmak üzere 355 ortaokul ve lise (10-18 yaş) öğrencilerinden oluşmaktadır. Araştırma da Kişisel Bilgi Formu, Young İnternet Bağımlılığı Ölçeği, Medya Etkinlik Formu-Genç Bildirimi, Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri-Orta Çocukluk, Ergenlerde Öz-Denetim Becerileri Ölçeği ve Algılanan Sosyal Destek Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, cinsiyetin internet kullanım özellikleriyle belirgin farklılıkları ortaya çıkardığı dikkat çekmiştir. Test edilen aracı regresyon modelinde öz-denetimin, bağlanma ve internet bağımlılığı arasında tam aracı rolü olduğu desteklenmiştir. Araştırma bulguları, ergenlerin internet bağımlılığı karşısındaki güçlü ve zayıf yönlerine dikkat çekilerek ve çeşitli uygulamalar açısından tartışılmıştır.

The main purpose of this study is to evaluate the basic psychological factors that predict the level of Internet addiction in adolescence and to examine the preferences and patterns of use of electronic media (e-media) in terms of various psychosocial factors. In this context, the predictive power of attachment, self-regulation and perceived social support, which is frequently pointed out by the literature, was tested. In this study, the differences of adolescents' preferences and patterns of using e-media due to psychosocial factors such as gender, access to education and technological opportunities were also examined. The sample of this study consisted of 355 secondary and high school students (10-18 years), mostly from Ankara, in the 2018-1019 academic year. Personal Information Form, Young Internet Addiction Scale, Media Activity Form-Young Declaration, Inventory of Experiences in Close Relationships-Middle Childhood, Self-Regulation Skills Scale in Adolescents and Perceived Social Support Scale were used in the research. According to the results of the research, it was noted that gender revealed significant differences with the characteristics of internet use. In the mediation regression model tested, self-regulation was supported to have a full mediating role between attachment and internet addiction. The findings of the research were discussed in terms of various applications by emphasizing the strengths and weaknesses of adolescents against internet addiction.