Bilgisayarlı tomografi anjiografi ile pulmoner emboli tanısı konulan hastalarda kontrast madde nefropatisi insidans ve risk faktörlerinin belirlenmesi

Abstract

Pulmoner emboli (PE), önemli morbidite ve mortalite nedeni olan sık rastlanan bir sorundur ve bilgisayarlı tomografi (BT) anjiyografi, PE tanısı için tercih edilen görüntüleme yöntemidir. Kontrast madde nefropatisi (KMN), sık görülen önemli bir akut renal hasar nedenidir. PE olguları, gelişen fizyopatolojik anormallikler nedeniyle, KMN gelişimi için artmış risk taşıya-bilirler. Çalışma, PE olgularındaki KMN insidansını belirlemek ve KMN risk faktörlerini gös-termek üzere gerçekleştirildi. Şubat 2006 ile Aralık 2010 arasında, BT anjiyografi ile PE tanısı alan 122 olgu, retrospektif olarak değerlendirildi. Olguların demografik özellikleri, komorbiditeleri, ilaç kullanım öyküleri, vital bulguları, rutin laboratuar incelemeleri, D-dimer düzeyleri, arteriyel kan gazı (AKG) değerleri, kullanılan kontrast madde hacmi ve özellikleri, BT anjiyografi bulguları, transtorasik ekokardiyografi bulguları, hospitalizasyon süreleri, he-modiyaliz gereksinimleri ve varsa mortaliteleri, dikkatli bir dosya taraması ile kaydedildi. Çalışmaya alınan 122 olguda KMN insidansı % 13,1 olarak belirlendi. KMN belirlenen olgu grubu (KMN(+), n:16) ile KMN belirlenmeyen olgu grubu (KMN(-), n:106) arasında, yaş (KMN(+): 79,5 ? 10,2, KMN(-): 68,5 ? 13,8, p = 0,004), kalp yetmezliği varlığı (KMN(+): % 56,3, KMN(-): % 22,6, p = 0,012), anjiyotensin dönüştürücü enzim inhibitörü ? anjiyotensin II reseptör blokörü (ADEİ-ARB) kullanımı (KMN(+): % 87,5, KMN(-): % 56,6, p = 0,026), AKG pH değeri (KMN(+): 7,40 ? 0,74, KMN(-): 7,45 ? 0,55, p = 0,024) ve hospitalizasyon süresi (KMN(+): 12,8 ? 3,22, KMN(-): 6,8 ? 0,66, p < 0,05) açısından, istatistiksel olarak önemli farklar belirlendi. Lojistik regresyon analizinde, yaş ve AKG pH değeri değişkenleri önemlerini korurken (yaş p = 0,024, AKG pH p = 0,027), kalp yetmezliği varlığı ve ADEİ-ARB kullanımı değişkenleri önemlerini kaybettiler (her ikisi için de p > 0,05). Bu bulgulara göre, PE olgularında KMN insidansı beklenenden yüksektir. PE olgularında KMN gelişimin-de, yaş, kalp yetmezliği varlığı, ADEİ-ARB kullanımı ve AKG pH değeri önemli risk faktör-leridir. Prospektif ve daha çok olgu üzerinde gerçekleştirilecek çalışmalara ihtiyaç vardır.

Pulmonary embolism (PE) is a frequently encountered problem with important morbidity and mortality, and computerized tomography (CT) angiography is the prefered imaging modality for the diagnosis of PE. Contrast induced nephropathy (CIN) is an important and common cause of acute kidney injury. Patients with PE, because of their pathophysiologic abnormalities acquired as a result of PE, may carry a higher risk of CIN. This study was undertaken to document the incidence and risk factors of CIN in PE patients. 122 patients who had been diagnosed as PE with CT angiography between February 2006 and December 2010 were evaluated retrospectively. The demographic variables, comorbidities, medicine lists, vital signs, routine laboratory investigations, D-dimer values, arterial blood gases (ABG) results, volume and characteristics of the contrast media used, CT angiography and transthoracic echocardiography findings, hospitalization durations, hemodialysis requirements, and mortalities of the patients were recorded with a careful file search. The incidence of CIN was 13.1 % among the 122 patients enrolled in the study. There were statistically important differences with respect to age, the presence of congestive heart failure, the use of angiotensin converting enzyme inhibitor ? angiotensin II receptor blocker drugs (ACEI ? ARB), the ABG pH values, and the length of hospitalization, between the group of patients who developed CIN (CIN(+), n:16) and the group of patients who did not develop CIN (CIN(-), n:106) (age, CIN(+): 79.5 ? 10.2, CIN(-): 68.5 ? 13.8, p = 0.004; congestive heart failure, CIN(+): % 56.3, CIN(-): % 22.6, p = 0.012; ACEI ? ARB, CIN(+): % 87.5, CIN(-): % 56.6, p = 0.026; ABG pH, CIN(+): 7.40 ? 0.74, CIN(-): 7.45 ? 0.55, p = 0.024; hospitalization duration, CIN(+): 12.8 ? 3.22, CIN(-): 6.8 ? 0.66, p < 0.05). In the logistic regression analysis, age and ABG pH values were preserved in the final equation (age, p = 0.024; ABG pH, p = 0.027), while congestive heart failure and ACEI ? ARB parameters were discarded (p > 0.05 for both). According to these findings, the incidence of CIN among PE patients is higher than the expected average. The age of the patient, the presence of congestive heart failure, the use of ACEI ? ARB, and the ABG pH values are important risk factors of CIN in patients with PE. Prospective and large studies are required.