Siirt ve çevresinde yetişen mahalli armut çeşitlerinin (Pyrus communis L.) fenolojik ve pomolojik özellikleri

Abstract

Bu araştırma Siirt Merkez, Tillo, Şirvan, Eruh, Kurtalan, Pervari ilçeleri ve bağlı köylerde yetiştirilen mahalli armut çeşitleri üzerinde yürütülmüştür. 2014-2015 yılları arasında mahalli armut çeşitlerinden meyvesi kaliteli ve pazar değeri yüksek, halkın tercih ettiği armut çeşitleri göz önüne alınarak 30 ağaçtan meyve örneği alınmıştır. Seçilen ağaçlarda fenolojik gözlemler yapılmış ve toplanan meyve örneklerinde pomolojik özellikler incelenmiştir. Fenolojik özellikler olarak tomurcuk patlaması, çiçeklenme başlangıcı, tam çiçeklenme, çiçeklenme sonu tarihi, çiçeklenme süresi ve TÇHS (tam çiçeklenmeden hasada kadar geçen gün sayısı), hasat tarihi belirlenmiştir. Pomolojik özellikler yönünden incelenen çeşitlerin meyve ağırlığı 27.33-300.26 g, meyve boyu 30.95-93.64 mm, meyve eni 33.61-73.21 mm, meyve sapı uzunluğu 21.68-52.65 mm, meyve sapı kalınlığı 0.38-4.53 mm, çekirdek eni 2.48-6.12 mm, çekirdek boyu 6.52-10.85 mm, meyvelerin suda çözünebilir kuru madde miktarı % 8.75-14.50, titre edilebilir asitliği % 0.85-3.27, meyve suyu pH'sı 3.54- 4.67 arasında değişim göstermiştir. Bunun yanında mahalli armutlarda meyve kabuğu rengi, meyve eti rengi meyvelerde kumluluk ve tat durumları da belirlenmiştir.

This research was carried out on the local pear varieties which grown in Siirt Center, Tillo, Sirvan, Eruh, Kurtalan, Pervari district and their villages. Between 2014-2015, 30 fruit sample were taken from the local pear varieties of fruit which has quality and high market value and people favored. Pomological characteristics of phenological observations were made on selected fruit trees and were examined on collected fruit trees. The bud burst, tthe beginning of flowering, the full flowering, the blooming end date, the flowering time and TÇHS (from full bloom to harvest the number of days), the harvest date were determined as phenological characteristics. The fruit weight were found between 27.33-300.26 g, the fruit size between 30.95-93.64 mm, the width of fruit between 33.61-73.21 mm, , the fruit stem length between 21.68-52.65 mm, the fruit stalk thickness between 0.38- 4.53 mm, the width of core between 2.48-6.12 mm, the length of core between 6.52-10.85 mm, the amount of water soluble solids of the fruit between % 8.75-14.50, the titratable acidity between % 0.85-3.27, the juice pH between 3.54- 4.67 on pomological characteristics of investigated varieties. Besides, the grittiness and the taste properties were determined on the rind and pulp colour of the the local pears.