Bölgesel kalkınmada il özel idarelerin rolü: Siirt ili örneği (2005-2019)

Abstract

Bölgesel kalkınma; az gelişmiş veya geri kalmış bölgelerin, kamu kurumları aracığıyla ekonomik, sosyal, kültürel vb. şekillerde gelişmesini sağlamaktır. Bölgesel kalkınmayı doğrudan etkileyen mahalli idare kurumları; köy ve organları, belediyeler ve il özel idareleridir. Köy ve organları köyle ilgili alanlarda, belediyeler il merkezi ve il merkezi ile ilgili alanlarda, il özel idareleri ise yetkileri dâhilindeki konularda il sınırına kadar olan alanlarda faaliyetlerde bulunmaktadır. Bölgesel kalkınmaya doğrudan etki eden il özel idareleri, yerel kamu kurumları içerisinde önemli bir konuma sahiptir. İl özel idareleri, çoğunlukla köy yolları, içme suyu şebekeleri ve kanalizasyon hatları inşa ederek bölgede yaşayan halkın sosyo ekonomik yapısını, demokratikleşme yönünü, refahını ve yaşam standartlarını geliştirmeyi hedeflemektedir. İl özel idarelerinin iyileştirilmesi bölgesel kalkınmada, bölgesel kalkınma bir ülkenin topyekûn kalkınmasında, bir ülkenin kalkınması ise toplumsal barış ve refahın sağlanmasında önemli bir etkendir. Bu yönü dikkate alınarak il özel idarelerinin gelirlerinin arttırılması ve bölgesel kalkınmanın etkili ve verimli bir şekilde sağlanması üzerine çalışmalar yapılmaktadır. Ancak bir taraftan da il özel idarelerinin geleceği, yetkileri ve yasal statüleri tartışma konusudur. Bu tezin amacı; Türkiye'deki il özel idarelerinin yapmış olduğu faaliyetleri ve yatırımları bölge insanına tanıtmak, il özel idarelerinin bölgesel kalkınmada üstelendiği misyonu ve vizyonunu anlatmak ve bölgesel kalkınmaya olan etkilerinin anlaşılmasını sağlamaktır. Bu amaçları gerçekleştirmek için ortaya çıkan ve araştırma konusu olan bu tez; İl özel idarelerinin kamuoyundaki bilinirliğini artırmak ve daha etkili, sürdürebilir bir kalkınmanın sağlanması ve planlanması için gereken şartların bir çerçevesini oluşturmaktadır. Bu çalışmada incelenen Siirt İl Özel İdaresi özellikle altyapı faaliyetleri kapsamında 2005 – 2019 döneminde 1045 yol, 754 içme suyu ve 240 kanalizasyon olmak üzere toplam 2039 projesini hayata geçirerek başta kırsal alanlar olmak üzere Siirt il genelinde altyapı ile ilgili ihtiyacın büyük kısmını gidermiştir. Bu bakımdan Siirt İl Özel İdaresi'nin ve yatırımlar ile ilgili birim ve müdürlüklerinin yapmış olduğu yatırım ve projelerin kırsal kalkınmaya önemli katkıda bulunduğu tespit edilmiştir.

Regional development is providing of underdeveloped or backwarded regions' improvement by economical, social, cultural, etc. ways. Local administrative institutions that directly affect regional development are villages and organs, municipalities and special provincial administrations. Villages and organs carry out activities in the areas related to the village, municipalities in the city centers and areas related to the city, and the special provincial administrations in the areas up to the provincial border within their authority.Special provincial administrations, which directly affect regional development, have an important position among local public institutions. Special provincial administrations intend to improve the socio-economic structure, democratization, prosperity and life standards of the community by building village roads, water mains and sewerage lines in order to ensure regional development. Improvement of special provincial administrations is an important factor in regional development, regional development in the overall development of a country, and the development of a country in ensuring social peace and prosperity. Considering this aspect, studies are carried out to increase the revenues of special provincial administrations and to provide regional development effectively and efficiently. On the other hand, the future, autority and legal status of the provincial special administrations are discussed.The aim of this thesis is to promote the activities and investments of special provincial administrations of Turkey to the community, to express the mission and vision for regional development and to provide an understanding of the impacts on regional development. This thesis that emerged in order to realize these aims and which is the subject of research; It constitutes a frame for the conditions required to increase public awareness of the special provincial administrations and to ensure and plan for a more effective and sustainable development. The Siirt Special Provincial Administration examined in this study implemented a total of 2039 projects, especially in rural areas, in the rural areas of Siirt, especially in rural areas, in the period of 2005-2019, within the scope of infrastructure activities. In this regard, it has been determined that the investments and projects made by the Siirt Special Provincial Administration and its units and directorates related to investments have contributed significantly to rural development.