Tanzimat`tan Cumhuriyet`e kadar Türk romanında çok eşlilik ve aldatma

Abstract

Bu çalışmada Tanzimat döneminden Cumhuriyet'e kadar (1870-1922)gelen Türk romanında çok eşlilik konusu ele alınmıştır. Osmanlı-Türkromanlarında geçen ve yasal olan çok eşlilik/çok evlilik olayları, Osmanlıtoplumunda yasal bir zemini olan odalık uygulamaları, evli bireylerin metrestutmaları, eşlerden birinin diğerini duygusal ya da cinsel olarak aldatmaları vealdatma neticesinde meydana gelen boşanmalar incelenmiştir. Roman yazarlarınınkonuyla ilgili olarak romanlarına serpiştirdikleri düşünceleri ve konuların olaylariçinde işlenişi eserlerden örneklerle ortaya konmuştur. Malzemenin tespitindensonra yazarların konuya bakışlarının birbirinden farklı olduğu görülmüştür. Birkısım yazarların yasal olan çok evlilik/çok eşlilik ve odalık uygulamasına olumluyaklaştığı, bir kısmının ise olumsuz yaklaştığı tespit edilmiştir. Bunun dışındametres tutma ve aldatma meselelerine karşı yazarların hemen hemen hepsininolumsuz bir görüş açısına sahip oldukları görülür. Ancak Osmanlı yasalarındaboşanma hakkının erkekte olmasının bazı yazarlar tarafından olumlukarşılanmasına karşılık bazıları tarafından eleştirildiği görülmüştür. Bu yazarlarınbakış açılarındaki farklılığın ana nedeninin zihniyet farklılığı olduğu tespitedilmiştir.

In this study, the issue of polygamy was discussed in the Turkish novelfrom the Tanzimat period to the Republic (1870-1922). Divorces that have passedin the Ottoman-Turkish novels and which are legitimate/multi-marital events,room practices with legal grounds in Ottoman society, mistresses of marriedindividuals, divorce of one of the wives emotionally or sexually and deceivingdivorces have been examined. The views of the novelists on their novels related tothe subject and the examples of the works which are processed in the events of thesubjects are revealed. After the identification of the material, it was seen that theviewpoints of the authors were different from each other. It has been found thatsome authors have positively approached legal marriage/polygamy and odditypractice, and some have approached it negatively. Apart from that, almost all ofthe authors have a negative viewpoint against the mistresses of holding anddeceiving. It has been seen that some of the writers criticized the fact that the rightto divorce in Ottoman law was only for men but welcomed by some writers. It hasbeen determined that the main reason for the differences in the viewpoints ofthese authors is the mentality difference.