Sorbus caucasica var. yaltirikii ve Sorbus aucuparia meyvelerinin fenolik bileşiklerinin ekstraksiyonu ve HPLC-UV analizleri

Abstract

İçerdiği fenolik bileşiklerin gıda, tıp ve sanayi alanında giderek yaygınlaşan kullanım düzeyinden dolayı bitkiler ve meyveler son dönemlerde ilgi odağı olmuştur. Fenolik bileşikler, bitkilerce ikincil metabolit olarak sentezlenen doğal antioksidanlardır. Bu çalışma kapsamında halk arasında üvez çeşitleri olarak bilinen Rosaceae familyasına ait Sorbus aucuparia ve Sorbus caucasica var. yaltirikii meyvelerinin fenolik içerikleri araştırıldı. Bu amaçla taze meyvelerden elde edilen metanol ekstraktları sıvı-sıvı ekstraksiyon yöntemi ile sulu ortamda sırasıyla dietil eter, etil asetat, n-bütanol ve kalan sulu kısım olmak üzere dört ayrı fraksiyona ayrıldı ve ardından HPLC-UV ile bu ekstraktların fenolik bileşikleri aydınlatıldı. Meyvelerin fenolik madde içeriğinin belirlenmesi için önceden fenolik standartlar ile optimize edilen HPLC-UV yöntemi kullanıldı. Ekstraktların kromatogramları fenolik standartların kromatogramlarıyla karşılaştırılarak kalitatif ve kantitatif olarak değerlendirildi. HPLC-UV analizleri sonucunda Sorbus aucuparia meyvesinin ağırlıklı olarak sinamik asit türevlerinden klorojenik ve p-kumarik asit içerdiği gözlendi. Sorbus caucasica var. yaltirikii meyvesinin ise flavonollerden kuersetin ve yine sinamik asit türevlerinden klorojenik asit bakımından zengin olduğu gözlendi. Ayrıca fenolik bileşiklerden apigenin ve kamferol yalnızca Sorbus caucasica var. yaltirikii'de gözlendi. HPLC-UV analizleri ile meyvelerde bahsedilenlerden başka protokatekuik ve kafeik asit bulunduğu da gözlendi.

Plants and fruits have been the focus of attention in recent years due to their phenolic compounds which have the increasingly wide spread usage levels on medical and industrial fields. Phenolic compounds, synthesized by plants as their secondary metabolites, are natural antioxidant. Phenolic content of the fruits of Sorbus aucuparia and Sorbus caucasica var. yaltiriki popularly known as the kinds of rowan, which belongs to the Rosaceae family were investigated on the scope of this study. For this aim, methanol extracts obtained from fresh fruit separated into four fractions in an aqueous medium using the liquid- liquid extraction method with diethylether, ethylacetate, n-butanol respectively and the residual aqueous fraction and then phenolic content has been illuminated by HPLC-UV. Previously optimized HPLC-UV method via phenolic standards was used to determination of phenolic compound of fruits. Chromatograms of the extracts were evaluated qualitatively and quantitatively comparing with chromatograms of standard phenolic compounds. As a result of HPLC-UV analysis, it was observed that Sorbus aucuparia fruit is mainly including cinnamic acid derivatives such as p-coumaric and chlorogenic acid. It was detected that the fruit of Sorbus caucasica var. yaltirikii is rich in quercetin from the flavonols and chlorogenic acid from cinnamic acids. Furthermore, kaempferol and apigenin from phenolic compounds were observed only in Sorbus caucasica var. yaltirikii. Other than those described in the fruits, protocatechuic and caffeic acid was observed via HPLC-UV analysis.