Amonyum sülfat`ın Siğilli Kurbağa (Bufo bufo) larvalarının gelişimi üzerindeki akut toksikolojik, morfolojik ve histopatolojik etkileri

Abstract

Bu çalışmada Mayıs 2014 tarihinde Rize-Çamlıhemşin Çat Köy'ü mevkiinden (1300 m) toplanan Bufo bufo (Siğilli kurbağa) türüne ait yumurtalardan elde edilen Gosner 32. evredeki larvalara değişik konsantrasyonlarda (0, 75, 100, 250, 500, 750, 1000 mg/L) 96 saat boyunca uygulanan amonyum sülfat tarım gübresinin akut toksikolojik, morfolojik ve histopatolojik etkileri incelenmiştir. Amonyum sülfatın LC50 değeri 1155.672 mg/L olarak hesaplanmıştır.İstatistiksel analizler sonucunda yüksek konsantrasyonlarda (750 ve 1000 mg/L) amonyum sülfata maruz kalan Bufo bufo örneklerinde ortalama boy ve ağırlığın azaldığı gözlenmiştir. Ayrıca amonyum sülfat tarım gübresinin Bufo bufo larvalarını davranışsal ve fizyolojik olarak olumsuz yönde etkilediği, konsantrasyon miktarı arttıkça, yüzmede yavaşlama, ölüm, pigment kaybı, ödem birikimi, hareket süresinin kısalması, omurga eğriliği ve kuyruk deformasyonu olaylarının arttığı görülmüştür. Ayrıca histopatolojik olarak incelenen mide, karaciğer, bağırsak, beyin, gonad ve pronefrik tübül kesitlerinde epitel dejenerasyonu ve dökülmeleri, vakuolizasyon, ödem, pigmentasyon, nekrosis ve bağ doku artışı, germ epitel dejenerasyonu ve dilatasyonun ortalama görülme yüzdelerinin konsantrasyon miktarına bağlı olarak arttığı gözlenmiştir. Sonuç olarak 96 saatlik akut deney sonunda; amonyum sülfat tarım gübresinin Bufo bufo larvaları üzerindeki morfolojik, davranışsal, fizyolojik ve histopatolojik etkileri ilk defa açığa çıkarılmıştır.Anahtar Kelimeler: Bufo bufo, akut toksikoloji, Çamlıhemşin, Amonyum sülfat, histopatoloji.

In this study, acute toxicological, morphological and histopathological effects of applied agricultural fertilizer ammonium sulphate in different concentration (0, 75, 100, 250, 500, 750, 1000 mg/L) on the larvae in stage Gosner 32 for 96 hours obtained from eggs of Bufo bufo (Common toad) collected from Rize-Çamlıhemşin Çat village on May 2014 were examined. The LC50 value of the ammonium sulphate was calculated as 1155.672 mg / L.As a result of statistical analysis, it was observed that the average lenght and weight of Bufo bufo samples exposed to higher concentration (750 and 1000 mg/L) of ammonium sulfate was reduced. Additionally, it was observed that agricultural fertilizer of ammonium sulfate effects Bufo bufo larvae behavioral and physiological adversely and by the concentration increases slow swimming, death, pigment loss, edema accumulation, shortening of the activity, skewness of the vertebra and tail deformation were increased. Besides, In addition, epithelial degenealanion and loss, vacuolization, edema, pigmentation, necrosis and increased connective tissue and the average percentage seen of dilatation was observed during the histopathological examination of the stomach, liver, intestines, brain, gonad and pronephric tubules sections depending on the amount and concentration of the fertilizer. As a result, at the end of 96-hours acute experiments; the acute morphological, behavioral, physiological and histopathological effects of the agricultural fertilizer ammonium sulphate on larvae of Bufo bufo were revealed for the first time.Key words: Bufo bufo, acute toxicology, Çamlıhemşin, ammonium sulfate, histopathology