Rize ili Fırtına ve Hemşin nehir suları ile bölgedeki deniz suyu örneklerindeki trityum aktivite düzeylerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmadaki amaç, Rize bölgesindeki Fırtına ve Hemşin nehirlerinde ve bu nehirlerin döküldüğü sahil şeridi boyunca alınan deniz suyu örneklerinde trityum seviyelerini belirlemektir. Örnekleme işlemi ASTM D4107-08 yöntemi kullanılarak incelendi. Deneysel çalışmalar Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Nükleer Fizik Araştırma Laboratuarında, TriCarb 2910 TR sıvı sintilasyon cihazı kullanılarak gerçekleştirildi. Örnekleme koordinatları Magellan Explorist 510-GPS cihazı ile kaydedildi. Fırtına nehrinden 26, Hemşin nehrinden 23 ve sahil şeridi boyunca alınan deniz suyu örneklerinden 28 olmak üzere toplamda 77 örnek için trityum konsantrasyonu belirlendi. Minumum dedekte edilebilir aktivite konsantrasyon değeri (MDC) 1.36 Bq/L olarak tespit edildi. Sıvı sintilasyon sayım sistemi ile belirlenen Fırtına ve Hemşin nehirleri ile denizden alınan su örneklerine ait ortalama trityum aktivite konsantrasyonları sırasıyla, 2.666 ± 1.136 Bq/L, 2.298 ± 1.111 Bq/L ve 1.874 ± 1.161Bq/L olarak belirlendi. Fırtına nehri su örneklerinden 2, Hemşin nehri su örneklerinden 6 ve sahil şeridi boyunca alınan deniz suyu örneklerinin ise 8'i MDC' nin altında kaldı.

The aim of this dissertation is to determine tritium levels in the seawater of Fırtına and Hemşin in Rize region, and along the coastline where these two rivers flow into. Sampling process was examined by applying ASTM D4107-08 method. Experimental studies were conducted in Nuclear Physics Laboratory at Recep Tayyip Erdogan University, Faculty of Sciences and Arts, Department of Physics, by using scintillation device. Sampling coordinates were recorded by Magellan Explorist 510-GPS. After having collected 26 samples from Fırtına River, 23 samples from Hemşin River, and 28 samples from the seawater along the coastline, tritium concentration were calculated for 77 samples in total. Minimum detectable activity concentration (MDC) was determined as 1.36 Bq/L. The average tritium activity concentrations for Fırtına, Hemşin Rivers water samples and sea water samples for average tritium activity concentrations which were determined by liquid scintillation counting system were calculated as 2.666 ± 1.136 Bq/L, 2.298 ± 1.111 Bq/L and 1.874 ± 1.161 Bq/L respectively. 2 water samples from Fırtına River, 6 water samples from Hemşin River, and 8 water samples taken from the seawater along the coastline were lower than MDC.