1929 ekonomik buhranı ve Türkiye`ye olan etkisi

Abstract

Geçmiş yıllara bakıldığında dünyada çeşitli nedenlerle çok sayıda ekonomikkrizin yaşandığı görülmektedir. Bu krizlerden bir tanesi de 1929 yılında New Yorkborsasının çöküşüyle başlayan ekonomik kriz olmuştur. 1929 Ekonomik Buhranıolarak da bilinen bu kriz, başta ABD olmak üzere Avrupa ve birçok ülkeninekonomisine olumsuz şekilde etki etmiştir. Bu buhran dünya genelindeki mal vehizmet fiyatlarının düşmesi, talebin azalması ve buna bağlı olarak ticaret hacminindaralması gibi birçok olumsuz etkisi bırakmış ve tüm dünyayı derindenyaralamıştır. Sanayi devrimi ile başlayan makineleşme sayesinde üretimseviyesinde büyük artışlar meydana gelmiştir. Bu da arz yönlü ekonominin sosyalyapıya egemen olmasına neden olmuş ve ekonominin talep yönü bu dönemde pekfazla dikkate alınmamıştır. Üretime gereğinden fazla verilen bu öneme ek olaraktüketici ihtiyaçlarının göz ardı edilmesi ve tüketimin doyum noktasına gelmesi ilebirlikte kriz ortaya çıkmıştır.Bu bağlamda çalışmada 1929 Ekonomik Buhranı ve Türkiye'ye Olan Etkisiincelenmektedir. Çalışmanın birinci bölümünde 1929 yılında Dünya Ekonomisi ile1929 Büyük Buhranın ortaya çıkışı ele alınmaktadır. Çalışmanın ikinci bölümünde1929 ekonomik buhranın Türkiye ekonomisi üzerindeki etkilerine yerverilmektedir. Buna göre ikinci bölümde ele alınan konuların başında 1929 Buhranıöncesinde Türkiye Ekonomisi, Lozan Anlaşmasının iktisadi açıdan önemi, İzmirİktisat Kongresi, 1929-1930 yılları arasında Türkiye Ekonomisi ve 1929Buhranının Türkiye Ekonomisi üzerindeki etkileri yer almaktadır. Çalışmanınüçüncü bölümünde ise 1929 Ekonomik Buhran sonrası çözüm politikaları konusunadeğinilmektedir. Bu bölümde ele alınan konular ise 1929 Ekonomik Buhranayönelik alınan önlemler, devletçilik, kriz ve dış ticaret açığı, dış ticaret rejimindereformlar ve para kambiyo, vergi düzenlemeleri ve gümrük tarifesi, sanayileşmeplanları ve milli iktisat ve tasarruf cemiyetidir.Anahtar Kelimeler: Ekonomik Buhran, 1929 Ekonomik Buhranı,Sanayileşme

Over the past years, there have been a number of economic crises throughoutthe world for various reasons. One of these crises was the economic crisis that beganin 1929 with the collapse of the New York Stock Market. This crisis, also knownas the 1929 Economic Crisis, has had a negative impact on the economy of Europeand many other countries. This crisis has left quite a few negative impacts, such asthe decrease in the prices of goods and services worldwide, the decrease in thedemand and thereby the contraction of the trade volume, and consequently hasdeeply affected the whole world. Thanks to the mechanization, which started withthe industrial revolution, there were vast increases in the production level. This ledto the supply side economics to dominate the social structure and the demand sideof the economy was not taken into consideration in this period. The crisis arousewith this importance given to the production more than necessary, the ignorance ofthe consumer needs and with the consumption reaching the saturation point.In this context, this study examines the 1929 Economic Crisis and its Impacton Turkey. The first part of the study deals with the World Economy in 1929 andthe emergence of 1929 Great Depression. In the second part of the study, the impactof 1929 Depression on Turkey's economy is studied. Accordingly, the second partdiscusses Economy of Turkey before the 1929 Depression, the economicimportance of the Treaty of Lausanne, İzmir Economic Congress, Economy ofTurkey between 1929 and 1930 and the impact of the 1929 Depression on theeconomy of Turkey. In the third part of the study, solution policies after 1929Economic Crisis are discussed. The topics discussed in this chapter are the measurestaken towards the 1929 Economic Crisis, statism, crisis and foreign trade deficit,reforms in the foreign trade regime and currency exchange, tax regulations andcustoms tariff, industrialization plans and national economy and savings society.Key Words: Economic Depression, 1929 Economic Crisis, Industrialization