Amanos dağlarında yetişen Thymus kotschyanus var. kotschyanus ve Thymus eigii türlerine ait uçucu yağların kimyasal bileşimlerinin analizi ve biyolojik aktiviteleri

Abstract

Thymus eigii bitkisinin toprak üstü kısımları Osmaniye ili Bahçe ilçesi Bekdemir köyü 878 m rakımdan toplanmıştır. Thymus kotschyanus var. kotschyanus bitkisinin toprak üstü kısımları ise Osmaniye ili Bahçe ilçesi Radar mevki 1752 m rakımdan toplanmıştır. Toplanan bitkiler laboratuarda havadar bir ortamda kurutulmuştur. Bitkilerin toprak üstü kısımlarından uçucu yağları Clevenger cihazı ile distile edilmiştir. Uçucu yağlar GC/MS ile karakterize edilmiştir. T. eigii bitkisinin uçucu yağ verimi % 1,037 (hacim/ağırlık) olarak tespit edilmiştir. T. eigii uçucu yağının, thymol (% 24,77), carvacrol (% 14), p-cymene (% 10,91), γ-terpinene (% 6,53) ve borneol (% 6,48) bileşenleri bakımından zengin olduğu tespit edilmiştir. T. kotschyanus var. kotschyanus bitkisinin uçucu yağ verimi % 1,654 (v/w) olarak tespit edilmiştir. T. kotschyanus var. kotschyanus uçucu yağındaki ana bileşenlerin carvacrol (% 23,82), thymol (% 17,11), p-cymene (% 9,08) ve γ-terpinene (% 6,09) olduğu tespit edilmiştir. Uçucu yağların antimikrobiyal aktiviteleri disk difüzyon ve makrobroth dilüsyon yöntemleri ile test edilmiştir. Antimikrobiyal yöntemde, uçucu yağlar test mikroorganizmalarına değişik düzeyde antimikrobiyal etkinlik göstermiştir. T. kotschyanus var. kotschyanus ve T. eigii uçucu yağları, Lactuca sativa, Lactuca sativum ve Portulaca oleracea tohumlarının çimlenmesi, kök ve gövde gelişimleri üzerine önemli düzeyde fitotoksik etkilere sahip olduğu belirlenmiştir.

Aerial parts of Thymus eigii were collected from Bekdemir village (Osmaniye-Bahçe) at an altitude of 878 m. Aerial parts of Thymus kotschyanus var. kotschyanus were collected from Radar region (Osmaniye-Bahçe) at an altitude of 1752 m. Essential oils from plant materals were extracted using clevenger type apparatus for 3 h. The oils were characterized using GC/MS. The essential oil yield was 1,037% (v/w) for T. eigii. The essential oil of this species was rich in thymol (24,77%), carvacrol (14%), p-cymene (10,91%), γ-terpinene (6,53%) and borneol (6,48%). The essential oil yield was 1,654% (v/w) for T. kotschyanus var. kotschyanus. The essential oil of T. kotschyanus var. kotschyanus predominantly consisted of carvacrol (23,82%), thymol (17,11%), p-cymene (9,08%) and γ-terpinene (6,09%). Antimicrobial activities of the essential oils were carried out with disc diffusion and macrobroth dilution assays. In the antimicrobial assay, essential oils showed different levels of antimicrobial activities against test microorganisms. Essential oils of T. eigii, and T. kotschyanus var. kotschyanus exhibited significant phytotoxic potantial on the germination, radicle and plumule growth of Lactuca sativa, Lactuca sativum and Portulaca oleracea.