Giresun ilinden toplanan yerel fasulye (Phaseolus vulgaris L.) genotiplerinin bazı bitkisel özellikleri ile verim ve verim ögelerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada Giresun merkez ve ilçeleriden toplanan 28 adet yerel genotip ile Eskişehir Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü?nden temin edilen 6 adet tescilli çeşit (Balkız, Akman 98, Önceler 98, Yunus 90, Göynük 98, Karacaşehir 90) ile tohum satan bayilerden temin edilen Çelik strimax, ve Alman Ayşe fasulye çeşitleri Giresun ili Şebinkarahisar ilçesi ekolojik koşullarında yetiştirilmiş ve bazı bitkisel özellikler ile verim ve verim ögeleri incelenmiştir.Çalışma sonucunda çıkış süresi 13-25 gün, çiçeklenme gün süresi 30-88 gün, vejetasyon süresi 133-147 gün arasında değişim göstermiştir. Bitki boyu 40?276 cm, ilk bakla yüksekliği 14.80?40?13 cm, bakla boyu 7.1?16.6 mm, bakla genişliği 0.41?2.10 mm, tohum uzunluğu, 0.52?1.99 cm, tohum genişliği 0.35?1.01 cm baklada locus sayısı 3.77?7.43 adet/bakla, terminal yaprakçık genişliği 4-3.60 cm, terminal yaprakçık uzunluğu ise 5.93?7.20 cm arasında değişim göstermiştir. Çalışmada incelenen verim ve verim ögelerinden bitkide bakla sayısı 10-22 adet, baklada tane sayısı 3.77?7.43 adet, bitkide tane verimi 11.33?52 gr, dekara tane verimi 82?306 kg, bin tane ağırlığı 205?566 gr ve protein oranı %25.47?21.11 olarak hesaplanmıştır. Çalışma sonucunda yörede yetiştirilen, çevre koşullarına uyum sağlamış kuru fasulye populasyonları arasında fizyolojik ve morfolojik farklılık ortaya çıkarılmış dekara tane verimi açısından Çanakçı genotipi yöre için ümitvar bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Kuru fasulye, Phaseolus vulgaris, Verim, Genotip

In this study, collected 28 pieces of the districts of the central and local genotypes in Giresun and 6 registered varieties obtained from the Eskişehir Transition Zone Institute of Agricultural Research (Balkız, Akman, 98, before 98, Dolphin 90, Goynuk 98, Karacaşehir 90) supplied with Çelik strimax and Alman Ayşe cultivar obtained from dealers selling seeds are grown in the ecological conditions in Giresun, Şebinkarahisar and plant traits and yield, yield components were determined. As a result of study, output period, flowering perion, vegetation period, plant height, first pod height, pod length, por width, seed length, seed width, number of locus in each pod, terminal leaflet length, terminal leaflet width, ranged between 13-25 day, 30-88 day, 133-147 day, 40-276 cm, 14.80-40.13 cm, 7.1-16.6 mm, 0.41-2.10 mm, 0.52-1.99 cm, 0.35-1.01 cm, and 3.77-7.43 respectively. Number of pod per plant, number of grains per pod, grain per plant, grain yield per unit of area, 1000-seed weight and protein contetnt ranged between 10-22, 3.77-7.43, 11.33-52, 82-306 kg/da, 205-566 gr, %25.47-21.11 respectivey.As a result of working locally grown, adapted to the environmental conditions of bean populations revealed the physiological and morphological differences in terms of grain yield per hectare was promising for the local Çanakçı genotype.Key words: Bean, Phaseolus vulgaris, Yield, Genotype