Asit reaksiyonlu toprağa kireç uygulamasının aşılı ve aşısız domates bitkisinin gelişimi ile bitki besin maddesi içeriği üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışma, asit reaksiyonlu toprağa kireç uygulamasının aşılı ve aşısız domates bitkisinin gelişimi ile başta Ca olmak üzere bitki besin maddesi içeriği üzerine etkisini araştırmak amacıyla yürütülmüştür. Denemede, kontrol grubunda aşısız domates bitki çeşidi olarak Torry, 2 farklı anaç olarak ise Kudret ve Arazi domates bitki çeşidi kullanılmıştır. Denemede kullanılacak toprağın tek tampon çözeltili SMP yöntemi ile pH'sının 6.5 olabilmesi için gerekli olan kireç ihtiyacı belirlenmiş ve sonrasında deneme toprağının kireç gereksiniminin % 0-20-40-60-80-100-200 düzeyinde toprağa kireç uygulaması yapılmıştır. Artan düzeyde kireç uygulamasına bağlı olarak aşılı ve aşısız bitkilerin yaprak ve kök Ca içeriklerinin arttığı; Fe, Zn ve Mn içeriklerinin azaldığı tespit edilmiştir. Genellikle aşılı domates bitkisi yapraklarının toplam Ca, Fe, Cu ve Zn içerikleri ile köklerinin toplam P, K, Ca, Mg, Na ve Cu içeriklerinin aşısız bitkilerden daha yüksek olduğu; ayrıca bitki köklerinde aşırı miktarda Fe ve Na biriktiği saptanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, bitki çeşidi, uygulama dozu ve çeşit*doz interaksiyonunun besin maddesi içerikleri üzerine etkisi (p< 0.01) önemli bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Kalsiyum, Aşılı ve Aşısız Domates, Kireçleme, Asit Toprak

This study was conducted in a greenhouse to determine the effetcs of lime application on growth, especially Ca and plant nutrient content of grafted and non-grafted tomato plants in acid soil. Grafted and non-grafted seedlings of Torry tomato cultivar were used. The tomato cultivar Torry was as a control plant and it was grafted into two rootstocks of Arazi and Kudret. Lime requirements were determined to increase soil water pH to 6.5 according to the SMP method and soil lime requirement was treated in different rates such as 0, 20, 40, 60, 80, 100 and 200 % as calcium carbonate.Results showed that increasing lime rates enhanced the concentrations of total Ca in leaves and roots both grafted and nongrafted tomato plant but reduced total Fe, Zn and Mn concentrations. The total concentration Ca, Fe, Cu, Zn of leaves and P, K, Ca, Mg, Na, Cu of roots were generally found higher in grafted tomato plants compared to nongrafted; an excessive amount of Fe and Na accumulation were determined in plant roots. Significant increases (p< 0.01) were observed in plant species, application levels and interaction on plant nutrient content