Karadeniz bölgesinde yetiştirilen mısır (Zea mays L.) bitkilerinde zararlı olarak tespit edilen endoparazit nematodların morfolojik ve moleküler karakterizasyonlarının belirlenmesi

Abstract

Bu araştırmada Karadeniz Bölgesinde mısır (Zea mays L.) yetiştirilen alanlarda zararlı olarak tespit edilen endoparazit nematodların morfolojik, morfometrik ve moleküler karakterizasyonları belirlenmiştir. Mayıs 2016 - Kasım 2017 yılları arasında Karadeniz Bölgesi'nde mısır yetiştiriciliği yapılan 17 ilden kök ve toprak örnekleri alınmıştır. Alınan örneklerden elde edilen nematodların türleri ve yoğunlukları tespit edilmiştir. Artvin ili hariç bütün illerde Pratylenchus türlerine rastlanılmıştır. Meloidogyne cinsine bağlı türler sadece Rize ve Ordu'da tespit edilmiştir. Morfolojik ve moleküler analiz sonucunda Meloidogyne arenaria, M. luci, Pratylenchus agilis, P. mediterraneus, P. neglectus, P. penetrans, P. thornei ve P. vulnus türleri tespit edilmiştir. Tespit edilen Pratylenchus agilis türü Türkiye faunası için ilk kayıt niteliği taşımaktadır. Ayrıca Ordu ili Altınordu ve Ünye ilçesinde seçilen iki farklı mısır yetiştircilik alanında topraktaki kök-ur nematodu ikinci dönem larvaları (J2) ile kök lezyon nematodlarına ait bireylerin populasyon dalgalanması yıl boyunca aylık periyotlarda takip edilmiştir. Çalışma sonucunda Altınordu'daki tarlada en yüksek populasyon yoğunluğu 2017 yılının Ekim ayında Meloidogyne spp. için 462 (J2/100 cm3 toprak) iken, Pratylenchus spp. için ise 38 (J2 /100 cm3 toprak) olarak tespit edilmiştir. Ünye ilçesinde seçilen tarlada yapılan sayımlarda ise en yüksek populasyon yoğunluğu Meloidogyne spp. için 2016 yılının Aralık ayında 203 (J2/100 cm3 toprak) gözlenirken, Pratylenchus spp. için Ağustos ayındaki yoğunluk 63 (nematod/100 cm3 toprak) olarak bulunmuştur.

In this study, the morphological, morphometric and molecular characterizations of endoparasitic nematodes, which were determined to be harmful to maize (Zea mays L.) in the Black Sea Region, were determined. Between May 2016 and November 2017, roots and soil samples were collected from 17 provinces where corn cultivation in the Black Sea Region. The species and densities of the nematodes obtained from the samples were determined. Pratylenchus species were found in all the province except Artvin. Meloidogyne species were detected only in Rize and Ordu provinces. Meloidogyne arenaria, M. luci, Pratylenchus agilis, P. mediterraneus, P. neglectus, P. penetrans, P. thornei and P. vulnus species were detected in the samples obtained as a result of morphological and molecular analysis. Pratylenchus agilis is the first records for the fauna of Turkey. In addition, population fluctuations of root-knot nematode infective second-stage larvae (J2) and root lesion nematode individuals (larvae+female) in soil were followed up monthly in two different maize growing fields (Altınordu and Ünye) during 2016 and 2017. In the result of the study, the highest population were observed in October 2017 as 462 (J2/100 cm3 soil) for Meloidogyne spp. and 38 individuals /100 cm3 soil for Pratylenchus spp. at field Altınordu. The highest population of Meloidogyne spp. were observed as 203 J2/100 cm3 soil in December 2016, while Pratylenchus spp. in August for 63 individuals/100 cm3 soil at field Ünye.