Farklı güneşlenme şartlarının tombul ve palaz fındık çeşitlerinde verim ve kalite özelliklerine etkisi

Abstract

Bu çalışma farklı güneşlenme şartlarına sahip 'Tombul' ve 'Palaz' fındık çeşitlerine ait bahçelerde verim ve bazı kalite özelliklerinin değişimlerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışma 2016 yılında, Ordu'nun Fatsa ilçesinde yüksek düzeyde güneşli (% 100 PAR), orta düzeyde güneşli (% 66.34 PAR) ve düşük düzeyde güneşli (% 49.93 PAR) 3 bahçede bir vejetasyon periyodu içinde yürütülmüştür. Deneme deseni tesadüf bloklarında ve 3 tekerrürlü olarak düzenlenmiştir. Çalışma sonucunda, her iki çeşitte de bahçelerin güneşlenme düzeylerinin vegetatif ve generatif gelişme ile verim ve bazı önemli kalite özelliklerine önemli etki ettiği; ışıklanma azaldıkça verimin 'Tombul' çeşidinde % 58.44, 'Palaz' çeşidinde % 63.91'e kadar azaldığı; ışıklanma arttıkça sağlam meyve oranının 'Tombul' çeşidinde % 24.97, 'Palaz' çeşidinde % 32.55E kadar arttığı belirlenmiştir. % 100 PAR, % 66.34 PAR ve % 49.93 PAR değerine sahip bahçelerde, boş meyve oranı, sırasıyla 'Tombul' çeşidinde %15.00, % 31.07 ve % 36.07, 'Palaz' çeşidinde % 12.53, % 22.80 ve % 30.27; kusurlu iç oranı 'Tombul' çeşidinde % 3.37, % 6.20 ve % 5.40, 'Palaz' çeşidinde % 5.60, % 15.33 ve % 21.53 olarak belirlenmiştir. Sonuçta yeni bahçe tesislerinde bahçelerin ışıklanma koşullarının mutlaka dikkate alınması, hiç güneş almayan yerlere bahçe tesis edilmemesi ve mevcut bahçelerde kültürel uygulamaların bitkilerin ışığı yeterince alacak şekilde yapılması tavsiye edilebilir.

This study was carried out to determine the changes yield and some quality characteristics of 'Tombul' and 'Palaz' hazelnut varieties according to different sunshine conditions. The study was carried out in a vegetation period in three orchards with level of high sunshine (100% PAR), level of moderate (66.34% PAR) and level of low sunshine (49.93% PAR) in the Fatsa district of Ordu province (Turkey) in 2016. The experiment was designed in random blocks and three replications. As a results, it was determined that vegetative and generative development in both cultivars has significant effect on yield and quality traits; as the lighting decreased, yield decreased by 58.44% in 'Tombul' and 63.91% in 'Palaz'; as the lighting increased, the ratio of good kernels increased by 24.97% in 'Tombul' and 32.55% in 'Palaz'. In the orchards with 100% PAR, 66.34% PAR and 49.93% PAR value, the percentage of blank nut was 15.00%, 31.07% and 36.07% in the 'Tombul' cultivar, and 12.53%, 22.80%, 30.27% in the 'Palaz' cultivar; the kernel defects rate was determined as 3.37%, 6.20%, 5.40% in 'Tombul' variety and 5.60%, 15.33, 21.53% in 'Palaz' variety, respectively. As a result, it may be recommended to take into consideration the sunshine conditions of the orchards in the new plantations, not to plantation the orchard in places that do not have any sunshine, and to apply the cultural practices in existing orchards to get enough light.