Bazı silajlık mısır (Zea mays L.) çeşitlerinde agronomik ve kalite özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma, 10 farklı silajlık mısır çeşitlerinde (Zea mays L.) agronomik ve kalite özelliklerinin belirlenmesi amacıyla 2018 yılında yapılmıştır. Deneme Tesadüf Blokları deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Araştırmada özel tohumluk firmalarından sağlanan 10 mısır çeşidi (RX-9292, DKC- 955, 30 B 74, 36 K 61, Hido, 72 May 80, Otello, Reserve, Aga, Samada-07) deneme materyali olarak kullanılmıştır. Araştırmada incelenen özelliklerden çiçeklenme süresi, ilk koçan yüksekliği, ham protein oranı, NDF oranı ve ADF oranı bakımından çeşitler arasındaki fark istatistiksel olarak çok önemli (P<0.01), bitki boyu, yaprak sayısı, yaprak ağırlığı, koçan ağırlığı ve sap/bitki oranı bakımından da çeşitler arasındaki fark istatistiksel olarak önemli (P<0.05) bulunmuşken; diğer incelenen özellikler bakımından çeşitler arasındaki fark isatistiksel olarak önemsiz bulunmuştur. Araştırma sonucunda çiçeklenme süresi 70.0-77.3 gün, bitki boyu 269.3-322.1 cm, ilk koçan yüksekliği 100.0-156.1 cm, yaprak sayısı 10.6-14.2 adet, koçan sayısı 1.0-1.4 adet, sap çapı 23.7-27.2 mm, yeşil ot verimi 7242.7-11077.0 kg/da, yaprak ağırlığı 122.2-269.9 g, sap ağırlığı 345.6-648.5 g, koçan ağırlığı 424.8-848.5 g, sap/bitki oranı % 34.9-47.5, kuru yaprak ağırlığı 59.0-86.7 g, kuru sap ağırlığı 94.3-132.3 g, kuru koçan ağırlığı 229.7-321.7 g, kuru madde ağırlığı 3017.0-3525.7 g arasında değişiklik göstermiştir. Kalite özelliklerinden ham protein oranı %5.01-9.48 arasında değişmiş ve en yüksek protein oranı 72 MAY 80 (%9.48) ve 36 K 61 (%8.65) çeşitlerinden, NDF oranı %42.40-56.00 arasında değişmiş ve en yüksek NDF oranı 30 B 74 (%56.00) ve DKC-955 (%53.30) çeşitlerinden, ADF oranı %29.00-39.17 arasında değişmiş ve en yüksek ADF oranı DKC-955 (%39.17) ve AGA (%37.47) çeşitlerinden elde edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Silajlık Mısır, Agronomik Özellikler, Kalite Özellikleri.

This study was conducted to reveal the determination of agronomic and quality characteristics of some silage maize (Zea mays L.) varieties in 2018. The experiment was laid out in the randomized blocks design with 3 replications. İn the research, 10 maize varieties (RX-9292, DKC- 955, 30 B 74, 36 K 61, Hido, 72 May 80, Otello, Reserve, Aga, Samada-07) which obtained from private seed companies were used as experimental materials. The differences among the cultivars were statistically very significant (P<0.01) flowering period, first cob height, crude protein rate, NDF rate and ADF rate, the differences between the varieties were statistically significant (P<0.05) plant height, number of leaves, leaf weight, ear weight and stem/plant rate; the differences between the varieties terms of other investigated properties were found to be statistically insignificant in research of the properties examined. The result of the research has chanced between flowering period 70.0-77.3 days, plant height 269.3-322.1 cm, first cob height 100.0-156.1 cm, number of leaves 10.6-14.2 pieces, number of stubs 1.0-1.4 pieces, stalk diameter 23.7-27.2 mm, green herb yield 7242.7-11077.0 kg/da, leaf weight 122.2-269.9 g, stem weight 345.6-648.5 g, cob weight 424.8-848.5 g, stem/plant rate 34.9-47.5%, dry leaf weight 59.0-86.7 g, dry stem weight 94.3-132.3 g, dry cob weight 229.7-321.7 g, dry matter weight 3017.0-3525.7 g. Among the quality characteristics, the ratio of crude protein chanced between 5.01-9.48% and the highest protein ratio was 72 MAY 80 (9.48%) and 36 K 61 (8.65%), NDF ratio ranged between 42.40-56.00% and the highest NDF ratio was 30 B 74 (56.00%) and DKC-955 (53.30%), ADF ratio ranged between 29.00-39.17% and the highest ADF ratio was DKC-955 (39.17%) ve AGA (37.47%) varieties. Keywords: Silage Maize, Agronomic Properties, Quality Characteristics.