Humik asit ve çinko uygulamalarının soya (Glycine max L.) bitkisinin verim ve bazı bitkisel özellikleri üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışma, organik madde ve çinko eksikliği tespit edilen toprakta yetiştirilen soyada (Glyycine max L. Merril) farklı dozlarda humik asit ve çinko uygulamalarının verim ve bazı bitkisel özelliklere etkilerini belirlemek amacıyla 2018 yılında Ordu ili ekolojik koşullarında yürütülmüştür. Çalışma, tesadüf blokları faktöriyel deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak tertiplenmiştir. Deneme materyali olarak orta erkenci bir çeşit olan Arısoy soya çeşidi kullanılmıştır. Humik Asit 0, 2, 4, 8 lt /da, Çinko ise 0, 2.5, 5 kg/ da dozlarında uygulanmıştır. Deneme parametleri olarak; bitki boyu (cm), ilk bakla yüksekliği (cm), bitkide bakla sayısı, bitkide dal sayısı, bakla uzunluğu (cm), baklada tane sayısı, yüz tohum ağırlığı (g), tohum verimi (kg/da), ham protein verimi (kg/da), ham yağ verimi (kg/da), ham protein oranı (%), ham yağ oranı (%) belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre en yüksek 100 tohum ağırlığı miktarı (18.25 g) çinko 2,5 kg/da x humik asit 8 lt/da doz uygulamasından elde edilirken, en yüksek tohum verimi oranı (376.79 kg/da) çinko 0 kg/da x humik asit 2 lt/da doz uygulamasından elde edilmiştir. En yüksek ham protein oranı (%38.53) çinko 5 kg/da x humik asit 0 lt/da uygulamasından elde edilirken, en yüksek ham protein verimi (132.48 kg/da) çinko 5 kg/da x humik asit 4 lt/da uygulamasından alınmıştır. En yüksek ham yağ oranı (%21.36) çinko 5 kg/da x humik asit 8 lt/da doz uygulamasından alınırken, en yüksek ham yağ verimi (75.01 kg/da) çinko 0 kg/da x humik asit 2 lt/da uygulamasından elde edilmiştir. Sonuç olarak, humik asit ve çinko uygulamalarının soyada verim öğelerine etkilerinin önemsiz olduğu ancak denenen diğer parametlerin bu uygulamalardan önemli seviyede etkilendiği tespit edilmiştir.

This study has been managed on the purpose of determination effects of the different doses of humic acid and zinc on the yield and plant characteristics of the soybeans grown in soil that is determined deficiency of organic matter and zinc, in 2018 at Ordu province ecological conditions. This study has been arranged with 3 replications according to randomized blocks factorial design. As test material, Arısoy soybaean variety that is medium early variety has been used. 0, 2, 4, 8 lt/da in doses humic acid and 0, 2.5, 5 kg/da in doses zinc have been applied. As testing parameters, plant height (cm), first pod height (cm), number of pods per plant, number of branches per plant, pod length (cm), number of grains per pod, hundred seed weight (g), seed yield ( kg/da), crude protein yield (kg/da), crude oil yield (kg/da), crude protein content (%), crude oil content (%) has been specified. According to the test results, the highest amount of the 100 seed weight (18.25 g) has been optained from the implementation of doses of 2.5 kg/da zinc x 8 lt/da humic acid meantime the highest rate of the seed yield (376.79 kg/da) has been optained from the implementation of 0 kg/da zinc x 2 lt/da humic acid. The highest rate of the crude protein (%38.53) has been optained from the implementation of 5 kg/da zinc x 0 lt/da humic acid meantime the highest yeild of the crude protein (132.48 kg/da) has been taken from the implementation of 5 kg/da zinc x 4 lt/da humic acid. The highest rate of the crude oil (%21.36) has been taken from the implementation of 5 kg/da zinc x 8 lt/da humic acid meantime the highest yeild of the crude oil (75.01 kg/da) has been obtained from the implementation of 0 kg/da zinc x 2 lt/da humic acid. As a result, has been discovered that the effects of the humic acid and zinc implementations are insignificant on the yield factors of soybean but the other parameters that has been tried have been effected importantly from that implementations.