Ordu yöresi fındık bahçesi topraklarının bitkiye yarayışlı fosfor miktarının belirlenmesinde değişik ekstraksiyon yöntemlerinin karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışmada, Ordu ilinin bazı fındık bahçesi topraklarında fosfor ekstraksiyon yöntemleri karşılaştırılmıştır. Bu amaçla, bazı fındık bahçesitopraklarının bitkiye yarayışlı fosfor miktarı 6 farklı ekstraksiyon metodları kullanılarak belirlenmiştir. Ordu ilinin Altınordu, Perşembe, Gülyalı ve Ulubey ilçelerinden 24 adet fındık bahçesi toprak örneği ile Palaz ve Tombul fındık çeşitlerinden yaprak örnekleri alınmıştır. Farklıekstraksiyon metodları kullanılarak fındık bahçesi topraklarının bitkiye yarayışlı P içeriği ile bitki yapraklarının P içerikleri ilişkilendirilmeye çalışılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, fındık bitkisi yapraklarının fosfor içeriklerinin genellikle yeterli olduğu tespit edilmiştir. Topraklarının fosfor içerikleri Bingham yöntemi ile ekstraksiyonda en düşük değerler elde edilmiş olup; bunu sırasıyla Mehlich-3 < Nelson < Bray&Kurtz No: 1 < Olsen < Kacar < Toplam fosfor analiz yöntemleri izlemiştir. Palaz çeşit fındık bitkisi yapraklarının fosfor içeriği ile toprakların Bingham, Bray ve Olsen yöntemleriyle elde edilen fosfor içerikleri arasında önemli pozitif (0.407*, 0.465*, 0.505*) ilişkiler belirlenmiştir. Tombul çeşitte ise yaprakların P içeriği ile Bingham (Suda-P), Olsen, Mehlich-3 ve Bray-1 yöntemleriyle elde edilen fosfor içerikleri arasında önemli pozitif ilişkiler (0.419*, 0.449*, 0. 449*, 0.602**) belirlenmiştir. Sonuç olarak, en yüksek korelasyon fındık bitkisi yapraklarının P içerikleri ile toprakların Bray ve Olsen yöntemleriyle elde edilen fosfor içerikleri arasında bulunmuş ve bu yöntemlerin öncelikli olarak değerlendirilebileceği tespit edilmiştir.

In this study, soil phosphorus (P) extraction methods were compared in some hazelnut soils of Ordu district. For this purpose, available phosphorus (P) contents of some hazelnut orchard soils were determined by using these six different extraction methods. Accordingly, 24 hazelnut orchard soil samples and two different types of hazelnut plants leaf samples (from Tombul and Palaz varieties) were collected from Altınordu, Perşembe, Gülyalı and Ulubey districts in Ordu province. Using different extraction methods, available P content of the hazelnut orchard soils were determined, which were then correlated with the P content of the plant leaves. According to the results, it was determined that hazelnut leaves were generally sufficient in terms of P content of leaves. The lowest P content of soils were obtined from Bingham extraction method and respectively others are; Mehlich-3 < Nelson < Bray&Kurtz No:1 < Olsen < Kacar < Total P analysis methods. Statistically significant positive correlations were found between the P content of the `Palaz` variety hazelnut plant leaves and the P content of the soils determined using Bingham, Bray and Olsen methods (0.407*, 0.465*, and 0.505* respectively). When `Tombul` variety hazelnut plant leaves were analyzed, the findings indicated that there are statistically significant positive correlations between P content of the leaves and the P content of the soils measured using Bingham, Olsen, Mehlich-3, and Bray-1 methods (0.419*, 0.449*, 0.449*, 0.602** respectively). In conclusion, the highest correlation was found between the P content of the hazelnut leaves and the P content of the soils determined using Bray-1 and Olsen extraction methods, these two extraction methods can be used when measuring available P content of the hazelnut orchard soils.