Farklı kök kanal doldurma teknikleri uygulanarak doldurulan oval yapılı kök kanallarının farklı retreatment prosedürleri sonrası kök kanallarında kalan kanal dolgusu miktarının ve uzaklaştırma sürelerinin karşılaştırılması

Abstract

Amaç: Farklı doldurma teknikleri ile doldurulmuş (Gutta perka taşıyıcı sistemi (GuttaFusion), devamlı ısı ile obturasyon tekniği (Elementsfree Obturasyon Sistem), soğuk lateral kondensasyon) olan tek kanallı mandibuler köpek dişlerine uygulanan farklı retreatment metotlarının (lazer + retreatment eğesi, çözücü + retreatment eğesi, yalnızca retreatment eğesi) prosedür sürelerinin ve uygulama sonrası kanal içinde kalabilen kanal dolgusu artıkları miktarlarının stereomikroskop altında birbirleri ile karşılaştırılmasıdır.Gereç ve Yöntem: Çalışmamızda periodontal nedenlerle çekilmiş 135 adet alt köpek dişi kullanılmıştır. Dişler üç farklı teknikle doldurulduktan sonra yine üç farklı yöntemle kök kanalı içerisindeki kanal dolgusu uzaklaştırılmıştır. Uzaklaştırma süreleri kronometre ile saniye cinsinden F (son apikal preparasyon sonrası toplam süre) hesaplanmıştır. Diş kökleri longitudinal olarak ikiye ayrılıp kök kanallarında kalan artık madde miktarı ise stereomikroskop ile değerlendirilmiştir. Kalan artık dolgu maddesinin kök kanalı alanına oranı hesaplamaları Image J programıyla yapılmıştır.Bulgular: Çalışmada incelenen özelliklere göre alınan ölçümler için öncelikle Shapiro-Wilk testi ile normallik varsayımı kontrol edildi (P>0,05). Kanal dolgusu uzaklaştırma zamanları ve kalan miktarları için kanal dolgusu tekniği ve kanal dolgusu uzaklaştırma yöntemleri arası farklılıklar iki yönlü varyans analizi ve Tukey çoklu karşılaştırma testi ile belirlendi. Bulgular <0,05 önem seviyesinde anlamlı kabul edildi. Tüm istatistiksel hesaplamalar SPSS 22.0 V. istatistik programında yapıldı. Çalışmada kanal dolgusu uzaklaştırma zamanı üzerine hem kanal dolgusu tekniğinin hem de kanal dolgusu uzaklaştırma yöntemlerinin farklı etki yaptığı (P<0,001), ayrıca uzaklaştırma zamanı üzerine bu iki uygulamanın birlikte etki (interaksiyon) yaptığı görülmüştür. En düşük kanal dolgusu uzaklaştırma süresi EOS kullanılarak yapılan kanal dolgularının lazer veya Endosolv R kullanılarak uzaklaştırılmasında elde edilmiş iken, en yüksek süre ise soğuk lateral kondensasyon tekniği kullanılarak doldurulan kök kanallarında sadece eğe kullanılarak kanal dolgusunun uzaklaştırılmasında tespit edilmiştir. Kalan miktar üzerine sadece kanal dolgu tekniğinin anlamlı etkisi bulunmakta iken (P=0,016), uzaklaştırma yöntemi (P=0,285) ve interaksiyon (P=0,128) etki istatistiki olarak anlamlı bulunamamıştır. GuttaFusion sistemi kullanılarak doldurulan örneklerde, kalan artık madde miktarı en yüksek iken, soğuk lateral kondensasyon ile doldurulan örneklerde kalan miktar en düşük bulunmuştur.Sonuç: Retreatment prosedürlerinde NiTi döner aletleri ile çözücüler veya lazer kullanımıyla da farklı kök kanal dolguları hızlı şekilde uzaklaştırılabilir. Çözücü ve lazer kullanımıyla kök kanal dolgusu hızlı bir şekilde uzaklaştırılabilmekteyken aynı başarı kök kanallarında kalan gütta perka miktar oranlarında gösterilememiştir. Test edilen kök kanal dolgusu uzaklaştırma yöntemlerinden hiçbirisi kök kanallarında kanal dolgusunu tamamen uzaklaştıramamıştır. Bu nedenle sıcak gütta perka yöntemleriyle doldurulmuş kök kanallarında lazer ve çözücü kullanımıyla ilgili ileri klinik çalışmaların yapılması gerektiği kanısındayız. Anahtar Kelimeler: Elementsfree Obturasyon Sistem, Endosolv-R, GuttaFusion, Nd:YAG lazer, Retreatment

Aim: Investigation by stereomicroscope after retreatment procedures with different materials (laser + retreatment files, solvent + retreatment files, only retreatment files) of root canals filled with different filling techniques (GuttaFusion, Elementsfree Obturation System, Cold lateral condensation) and determination removal time.Material and Method: In our study, 135 mandibular canine teeth extracted for periodontal reasons were used. After the teeth were filled with three different techniques, the canal fill in the root canal was removed by three different methods. The removal time were calculated by the chronometer F (total time after final apical preparation) in seconds. Dental roots were divided longitudinally and the amount of residue in root canals was evaluated by stereomicroscope. The ratio of remaining residual material to root canal area was determined by Image J software program.Results: The normality assumption was checked with the Shapiro-Wilk test (P> 0,05) for the measurements taken according to the characteristics studied in the study. Differences between filling technique and retreatment materials for removal times and residuals were determined by two-way ANOVA and Tukey multiple comparison test. Findings were considered significant at the <0.05 significance level. All statistical calculations were performed in SPSS 22.0 V statistical package program. It was observed that both the filling technique and the retreatment materials had different effects on the removal time (P <0.001), and that these two appliances interacted on the removal time (interaction time). The removal time was obtained by using the lowest Elementsfree Obturation system and materials such as laser or solvent, while the highest was obtained by using the cold lateral condensation technique and rotary file. The effect of residual material (P = 0,285) and interaction (P = 0,128) was not statistically significant while only the filling technique had a significant effect on the residual amount (P = 0.016). In the samples filled with GuttaFusion, the remaining amount of residue was the highest while the amount remaining in the samples filled with cold lateral condensation was found to be the lowest.Conclusion: In retreatment procedures, different root canal fillings can also be removed quickly using laser or solvents as well as NiTi rotary instruments. Using the solvent and laser, the root canal filling can be removed quickly, but the same success can not be shown in the gutta-perka amount ratios remaining in the root canals. For this reason, we believe that advanced clinical studies on laser and solvent use should be performed to remove root canals filled with warm gutta-percha methods.Keywords: Elementsfree Obturation System, Endosolv-R, GuttaFusion, Nd:YAG laser, Retreatment