Kirmanckî (Zazakî) de pêveronayîşê fekê Çewlîgî û Gimgimî

Abstract

Bu çalışmanın amacı Bingöl ağzı ile Varto ağzının karşılaştırılmasıdır. Bingöl ağzı konusunda çoğunlukla Seyîdxan Kurij'in çalışmalarından, Varto ağzı konusunda ise masal, halk hikâyesi gibi folklorik metinlerden yararlanılmıştır. Bu çalışmada bu materyal senkronîk (eşzamanlı) bir metodla ele alınmıştır. Seslerin nasıl değiştiği, iki ağızda bu seslerin ne zaman birbirinden ayrıldığı konuları üzerinde durulmadı. Bu, başka bir çalışmanın konusudur. Bu çalışma giriş bölümü hariç üç bölümden meydana gelmiştir. Birinci bölümde Bingöl ve Varto ağızları fil çekimi bakımından karşılaştırılmıştır. İkinci bölümde her iki ağızda da seslerin değişimi karşılaştırılmıştır. Üçüncü bölümde ise iki ağız isim, zamir, sifat, zarf, edat ve bağlaçlar bakımından karşılaştırılmıştır. Anahtar kelimeler: Çewlig ağzı, Gimgim ağzı, kirmanckî, zazakî

This study aims to compare the kirmancki accents of Çewlîg and Gimgim. In doing this we have benefited principally from Seyîdxan Kurijî's studies on the Çewlîg accent and for that of Gimgim, from the folkloric texts such as tales, stories etc. For the study, these materials are used with the synchronic method. How the sounds changed and when they diverged from each other in both accents are not discussed. This is a matter of another study. This study consists of three chapters plus an introduction. In the first chapter, the accent of Çewlîg and that of Gimgim are compared with one another. In the second chapter, the changing of the sounds in both is compared. In the third chapter, the nouns, pronouns, adjectives, adverbs, prepositions and conjugations are compared for both accents. Key words: Çewlig's accent, Gimgim's accent, kirmanckî, zazakî