Madde kullanıcılarının yakınlarında bakım veren yükü, algılanan sosyal destek ve yaşam kalitesi arasındaki ilişki

Abstract

Araştırmada madde kullanıcılarının yakınlarının yaşadıkları problemler `yük` kavramı ile ele alınmıştır. Bu amaçla, İstanbul İli Pendik İlçe Sağlık Müdürlüğü Bağımlılık Danışma Birimine başvuru yapan, amaçlı örneklem tekniğiyle seçilmiş 156 yetişkin bakım veren (99 kadın, 57 erkek) bireyden `Demografik Bilgi Formu`, `Zarit Bakıcı Yük Ölçeği`, `Algılanan Sosyal Destek Ölçeği` ve ` Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği- Kısa Formu` toplanmıştır.Çalışmanın sonuçlarına göre bakım veren yükü ile ilişkili demografik değişkenler: cinsiyet, medeni durum, gelir düzeyi, bakım veren ve/veya verilenin çalışma durumu, bakım verilenin kullandığı maddenin türü ve bakım verme süresidir. Ayrıca, madde kullanıcılarının bakım verenlerinde bakım veren yükü şiddetli düzeyde bulunmuştur. Bakım veren yükü ile algılanan sosyal destek ve yaşam kalitesi arasında negatif yönlü bir ilişki, algılanan sosyal destek ile yaşam kalitesi arasında ise pozitif yönlü bir ilişki görülmüştür. Aynı zamanda bakım veren yükü ve yaşam kalitesinin bedensel ve ruhsal alanları arasındaki ilişkide algılanan sosyal desteğin düzenleyici bir etkisi bulunmuştur.Çalışmadan elde edilen bulgular literatürle uyumlu olup, madde kullanıcılarının tedavisinde bakım verenlerin de tedavi sürecine dahil edilerek sosyal destek düzeylerinin artırılmasının, bakım veren yükünü azaltmada ve yaşam kalitesini artırmada önemli olduğu düşünülmektedir.Anahtar Sözcükler: Madde kullanıcıları, bakım veren yükü, algılanan sosyal destek, yaşam kalitesi

In this study, the problems experienced by the relatives of drug users with the concept of `burden`. For this purpose, `Demographic Information Form`, `Zarit Caregiver Burden Scale`, `Perceived Social Support Scale` and `World Health Organization Quality of Life-Brief Form` from were collected from 156 individuals (99 female, 57 male) who were selected with the purposeful sampling technique from the relatives of patients who admitted to the Pendik District Health Directorate Dependency Consultant Unit of Istanbul Province.According to the results of this study, the demographic variables which were found correlated with the caregiver burden included: gender, marital status, income level, working status of the caregiver and/or patient, type of drug used by the patient, and duration of care. Also, the burden of drug users on caregivers was found severe. There was a negative relationship between caregiver burden and perceived social support and quality of life. There was a positive relationship between perceived social support and quality of life. At the same time, it was found that perceived social support had a moderator effect on the relationship between the caregiver burden and the physical and mental areas of quality of life.The findings obtained from the study were consistent with the literature, and it is argued that increasing the social support level of caregivers by involving them in the treatment process is considered to be important in reducing the caregiver burden and improving the quality of life of caregiver.Keywords: drug users, caregiving burden, perceived social support, quality of life