Ahmetcan Aşiri`nin İdikut isimli romanında sıfat isim ekleri

Abstract

Eklemeli bir dil olan Türkçenin eklerinin sınıflandırılması iki yöntemle yapılmaktadır. Bu konu ile ilgili yapılan çalışmaların pek çoğunda ekler, başlangıçtan günümüze gelinceye kadar hangi fonksiyonlarda daha çok kullanılmışlarsa bu fonksiyonları dikkate alınarak belirli başlıklar altında tasnif edilmiştir. İsimden isim yapma ekleri, sıfat fiil ekleri, zarf fiil ekleri, hal ekleri, geniş zaman ekleri gibi. Çalışmaların bir bölümünde ise, daha çok metinlere dayalı incelemeler yapılmış ve eklerin metinlerde üstlendikleri fonksiyonlar dikkate alınarak bu fonksiyonlarına bağlı ek adlandırmaları yapılmıştır.Bu iki yöntemden birincisi her ne kadar bazı tartışmaları ortaya çıkarmışsa da, ekleşme sistemi üzerine yapılmakta olan yeni çalışmalara zemin hazırlaması hasebiyle önem arz etmektedir.Yukarıda kısaca izah etmeye çalıştığımız bu iki yöntemden ilkinin ortaya çıkardığı en önemli problem, eklerin belirli adlarla etiketlenip sanki başka bir fonksiyon icra etmiyor veya edemez şeklinde bir algının ortaya çıkmasına sebep olmasıdır. Halbuki yapılan pek çok çalışmada dilimizin ekleşme sistemi içindeki bazı eklerin metinlere bağlı olarak farklı fonksiyonlar icra ettiği aşikardır. Bu çalışmada bu duruma örnek temsil edecek bir ek çeşidi ve fonksiyonu üzerinde inceleme yapılmıştır. `Ahmetcan Aşiri'nin `İdikut` İsimli Romanında Sıfat İsim Ekleri` adlı yüksek lisans tezimizde daha önceki çalışmalarda isimden isim yapan yapım eki başlığı altında gösterilen eklerin sıfat isim eki fonksiyonuyla kullanılmış örneklerini tespit etmeye çalıştık. 504 sayfadan müteşekkil Ahmetcan Aşiri'nin İdikut romanında tespit ettiğimiz sıfat isim eklerini üstlendikleri fonksiyonları isimden isim yapma ekleriyle karşılaştırarak tartışmaya ve açıklamaya çalıştık.Anahtar Kelmeler: sıfat isim ekleri, Ahmetcan AŞİRİ, İdikut, ekler, sıfat isim.

The suffixes of Turkish Language as an additive language is usually classified in two methods. In most of the studies related to this subject, the suffixes are classified under specific titles with regard to their functions often used until the present day. Some example of these suffixes are creating a noun from a noun suffixes, adjective verb suffixes, adverb verb suffixes, case suffixes, simple present tense suffixes. In a part of this thesis study, investigations mostly based on the text were conducted. Furthermore, the annotations or suffix naming were made according to the functions of the annexes by taking into account the functions they assumed in the texts.Although the first of these two methods has revealed some controversial discussions, it is important because it is a preliminary resource for the new studies that are being carried out on the additive/suffixing system.The most important problem that the first of these two methods creates is that the suffixes are labeled with certain names and cause a perception as if they do not perform another function or cannot. However, in many studies, it is obvious that some of the suffixes of our language have different functions depending on the texts. In this study, a suffix type and function which will represent this situation with an example has been examined. In our master thesis entitled `Adjective Noun Suffixes in the Idikut Novel of Ahmetcan Aşiri`, we tried to determine the samples used with the adjective noun suffix function of the suffixes shown under the title of `construction suffixes creating a noun from a noun` in the previous studies. We tried to discuss and explain the functions of adjective noun suffixes by comparing them with the noun from a noun suffixes determined in the Idikut novel of Ahmetcan Aşiri consisting of 504 pages.Key Words: Adjective Noun Suffixes, İdikut, Ahmetcan AŞİRİ, Suffixes, Noun Suffixes.