İzmir`in işgalinden Mudanya Mütartekesi`ne kadar batı cephesindeki siyasi ve askeri olaylar

Abstract

Birinci Dünya Savaşı sonrasında, Mondros Mütarekesi'nin imzalanmasıyla, OsmanlıDevleti'nin başta başkenti İstanbul olmak üzere uç bölgeleri işgal tehlikesiyle karşıkarşıya kalmıştır. Paris Barış Konferansı'nda alınan kararla birlikte İzmir Yunanlılartarafından fiili olarak işgal edilmiştir. Bu işgal yurtta büyük bir yankıya sebep olmuşve geçici olacağı ifade edilen işgallerin kalıcı olduğu anlaşılmıştır. Çalışmanın amacıda İzmir'in işgal edilmesiyle birlikte başlayan milli uyanışın nasıl silahlı mücadeleyedönüşerek, siyasi ve askeri bir nitelik kazandığını anlatmaktır.İşgallerin yaygınlaşmasıyla birlikte yerel mukavemet girişimlerinin örgütlü birniteliğe kavuşmasıyla Kuva–yı Milliye vücut bulmuştur. Kuva–yı Milliye terhisedilen askerlerden, gönüllülerden, eşkıya ve çetelerden oluşmuş milli mukavemetörgütüdür. Osmanlı Devleti ordusunun terhis edilmesiyle birlikte düzenli ordununkurulmasına kadar geçen sürede işgallerin yavaşlamasını sağlamıştır. Çalışmanınkapsamı da bu doğrultuda belirlenmiştir.Yerel nitelikte olup düzenli işgal ordularına karşı mukavemet gösteren Kuva–yıMilliye, işgallerin artmasıyla birlikte özellikle Batı Anadolu bölgesinde yoğunfaaliyet göstermiştir. Kuva–yı Milliye'nin hem ihtiyaçlarının karşılanması hem destratejisinin belirlenmesi için Batı Anadolu'da kongreler toplanmıştır. Kongreler,Kuva–yı Milliye faaliyetlerinin düzenlenmesinde ve denetlenmesinde etkili olmuştur.Kuva–yı Milliye'nin işgallere karşı mukavemet göstermesinin yanında, işgalleri tamolarak durduramasa da düzenli ordu kurulana kadar zaman kazandırmıştır.Kuva–yı Milliye hareketinin yer yer amacında sapmış olması, mukavemetlerin enbaşından beri düzenli ordulara karşı gösteriliyor olması ve özellikle Batı Anadolu'daYunan kuvvetlerinin ilerlemesi düzenli ordu ihtiyacını daha fazla açığa çıkartmıştır.Büyük Millet Meclisi'nin de açılmasıyla birlikte düzenli ordu girişimleri başlamış veKuva–yı Milliye dağıtılmıştır. Düzenli ordu, ilk başarısını İnönü Savaşlarıyla BatıAnadolu'da kazanmıştır. Büyük Taarruz'da elde edilen zaferle işgallere son vermiş,İtilaf Devletleri'nin Mudanya Mütarekesi'ni imzalanması mecbur bırakmıştır. BatıAnadolu'da elde edilen zaferler, kurtuluşun gerçekleşmesinde, işgallerin sonbulmasında, düzenli ordu ve Türkiye Cumhuriyeti'nin yurtta ve dünyada kabulgörmesinde etkili olmuştur.Anahtar Kelimeler: Türkiye Cumhuriyeti, Millî Mücadele, Kuva–yı Milliye,Mondros Mütarekesi, Düzenli Ordu, Batı Cephesi.2019, 200 sayfa

The Ottomon Empire was faced with the danger of occupation the end regionsnotably capital city Istanbul with the signing of the Armistice after the First WorldWar. Izmir was actually accupied by Greeks with the decision taken at the ParisPeace Conference. This occupation created a tremendous impression in the countryand it is understood that the occupations that are said to be temporary are actuallypermanent. The aim of the study is to understand that the national awakening whichstarted with the occupation of Izmir, transformed into an armed struggle and gain apolitical and military qualification.Kuva-yı Milliye (The National Force) came into existence with the local resistanceinitiatives, which were reached a organizational quality after occupations becamewidespread. Kuva-yı Milliye is a national resistance organisation, which includes ex-servicemen, volunteers, brigands and gangs. It provided a retardation with elapsedtime between the muster out of army of ottomon empire and the setting up of regulararmy. The scope of study determineted in this direction.National Force which are regional and withstood regular occupation forces, weremore active in West Anatolia escpacially after progress of the occupation. In theWest Anatolia, congresses were orginized to determine and provide needs of theNational Force. These congresses were efficient in organizations and inspections ofactivities of the National Force. Allthough the National Force couldn't stopcompletely occupations, they withstood occupation forces and gained time untilbuilding of the regular turkish army.After the deviation of the National Force from its target and espacially after theprogress of occupation of Greece in the West Anatolia the building of the regularturkish army came into prominence more than ever. The building process of theregular turkish army started with the opening of the Grand National Assembly and the National Force was disbanded. The organised army gained its first success inWestern Anatolia with the `Battle of Inonu`. By the victory of the great assault,invasion was stopped and the entente powers were forced to sign the Mudanyaarmictice. Victories obtained in Western Anatolia had a leading role in bringing thesalvation, an end to the invasion and acceptance to the `Organised Arm` and TheRepublic of Turkey.Key Words: Turkish Republic, National War of Independence, TurkishRevolutionaries, Montrose Armistice Agreement, Regular Army, West Frontier.