Fen eğitiminde araştırma sorgulama temelli öğrenme yaklaşımının etkililiğinin meta analiz yöntemiyle incelenmesi

Abstract

Teknolojinin gelişmesiyle birlikte bilgiye ulaşmanın kolaylaşmış olması eğitim alanında da pek çok yeniliğin yaşanmasını, eğitimde yeni öğretim stratejilerinin benimsenmesini sağlamış ve bu yenilikler öğretim programlarına da yansımıştır. Fen bilimleri öğretim programında yer alan Araştırma Sorgulama Temelli Öğrenme yaklaşımı da bu yaklaşımlardan birisidir. Araştırma Sorgulama Temelli Öğrenme ile öğrenciler bilimsel tartışma ortamlarında, herhangi bir konuda karşılaştıkları problemi düşünürler, sorgularlar ve çözüm yolu üretirler. Ürettikleri fikirleri arkadaşlarıyla paylaşarak eksik ya da yanlış yönlerini belirleyip bu fikirleri yeniden inşa ederler. Araştırma Sorgulama Temelli Öğrenme yaklaşımı, öğretim programlarının amaçları içerisinde yer alan `Fen okuryazarı bireyler yetiştirmek` için oldukça önemli bir yaklaşımdır. Araştırma Sorgulama Temelli Öğrenme yaklaşımının farklı değişkenler üzerindeki etkisini inceleyen pek çok çalışmanın olduğu yapılan literatür taraması sonucunda görülmüştür. Ancak Araştırma Sorgulama Temelli Öğrenmenin etkililiğini genel bir ifadeyle belirleyen üç çalışmanın olduğu gözlenmiştir. Bu sebeple, yapılan bu araştırmada, Fen eğitiminde Araştırma Sorgulama Temelli Öğrenme yaklaşımının bazı değişkenler açısından etkililiğini meta analiz yöntemiyle belirlemek amaçlanmıştır. Amaç doğrultusunda 2005-2018 yılları arasında Fen eğitimi alanında Araştırma Sorgulama Temelli Öğrenmenin etkililiğini araştıran çalışmalar Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi (YÖK) ve Google Akademik veri tabanları temel alınarak taranmış ve incelenmiş, belirlenen ölçütlere göre 36 çalışmanın meta analizi ile genel bir sonuca ulaşılmıştır. Dâhil edilen çalışmaların etki büyüklükleri CMA (Comprehensive Meta Analysis) programı ile hesaplanmıştır. Başarı, bilimsel süreç becerileri, kavramsal anlama ve tutum değişkenleri açısından çalışmalarda uygulanan diğer öğretim yöntemlerine göre Araştırma Sorgulama Temelli Öğrenme yaklaşımı lehine etki gösterdiği belirlenmiştir. Araştırma Sorgulama Temelli Öğrenme yaklaşımının akademik başarıya ilişkin genel etki vii büyüklüğünün rastgele etkiler modeline göre 1.247 ile güçlü düzeyde; bilimsel süreç becerilerine ilişkin genel etki büyüklüğünün rastgele etkiler modeline göre 0.482 ile küçük düzeyde; kavramsal anlama becerilerine ilişkin genel etki büyüklüğünün rastgele etkiler modeline göre 0,570 ile orta düzeyde; tutuma ilişkin genel etki büyüklüğünün rastgele etkiler modeline göre 0, 469 ile küçük düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca araştırmaya dâhil edilen 90 çalışmanın betimsel analizi sonucunda, çalışmaların yıllarına, amaçlarına, konularına, örneklem büyüklükleri ve seviyelerine, yöntemlerine, veri toplama araçları ve analizlerine ait bulgulara da yer verilmiş, çalışmaların yıllara göre dağılımında makale türündeki çalışmaların; amaçlarına göre başarının; konularına göre fizik konularının; örneklem büyüklüklerine göre 31-100 kişilik grupların; örneklem seviyelerine göre öğretmen adaylarının; yöntemlerine göre deneysel desen yönteminin; veri toplama araçlarına göre test tekniğinin; veri analizlerine göre t-testinin çoğunlukta olduğu belirlenmiştir. Bu araştırma, Araştırma Sorgulama Temelli Öğrenme ile ilgili çalışmaların bütüncül bir sonuç altında birleştirilip yorumlanması ile yapılacak olan araştırmalara kaynak oluşturabilir. Çalışma sonunda bu konuda çalışma yapacak olan araştırmacılara, fen eğitiminde, meta analiz ile akademik başarı, bilimsel süreç becerileri, kavramsal anlama ve tutum değişkenlerine pozitif yönde etkili olduğu tespit edilen Araştırma Sorgulama Temelli Öğrenme yaklaşımının farklı dersler için de kullanımının arttırılması, daha az çalışma gerçekleştirilen ya da hiç çalışma yapılmayan ilkokul ve lise düzeyindeki öğrencilerle yürütülen çalışmalar yapılması, bu konu ile ilgili daha fazla meta analiz yönteminin uygulandığı çalışmalar gerçekleştirilmesi, uluslararası literatürdeki çalışmaların da dâhil edildiği ve farklı değişkenlere yönelik araştırmalar yapılması yönünde önerilerde bulunulmuştur.

With the development of technology, the ease of access to information has enabled many innovations in the field of education, the adoption of new teaching strategies in education, and these innovations have also been reflected in teaching programs. The research Inquiry Based Learning approach in the science curriculum is one of these approaches. With research Inquiry-Based Learning, students consider, question, and solve the problems they face in scientific discussion environments. By sharing the ideas they produce with their friends, they identify the missing or wrong aspects and rebuild those ideas. The research Inquiry-Based Learning approach is a very important approach to `educating science literate individuals`, which is within the objectives of the teaching programs. Research Inquiry-Based Learning approach has been seen as a result of a literature review, which has examined the impact of many studies on different variables. However, it has been observed that there are a small number of studies that determine the effectiveness of research Inquiry-Based Learning in general terms. Therefore, in this research, it is aimed to determine the effectiveness of research Inquiry Based Learning approach in Science Education in terms of some variables by meta-analysis method. In line with the objective, studies investigating the effectiveness of research Inquiry Based Learning in the field of Science Education between 2005 and 2018 were scanned and examined based on the National thesis center of Higher Education Council (YÖK) and Google academic databases, and a general conclusion was reached by meta analysis of 36 studies according to the determined criteria. The effect sizes of the included studies were calculated with the CMA (Comprehensive Meta-Analysis) program. In terms of success, scientific process skills, conceptual understanding, and attitude variables, it was determined that the research Inquiry-Based Learning approach had an effect in favor of other teaching methods applied in the studies. The overall impact of the research Inquiry- Based Learning approach on academic achievement is 1.247 to strong based on the random effects model; 0.482 to small based on the random effects model of the overall impact magnitude on scientific process skills; it was found that the overall effect magnitude on conceptual comprehension skills was 0.570 to moderate ix compared to the random effects model; the overall effect magnitude on attitude was 0.469 to minor compared to the random effects model. In addition, as a result of the descriptive analysis of 90 studies included in the study, findings related to the years, aims, subjects, sample sizes and levels, methods, data collection tools and analyses were included, the distribution of the studies according to the years of the article type studies; success according to the objectives; physics topics according to the subjects; groups of 31-100; according to the data analyses, t- test was determined to be the majority. This research can provide resources for research that will be done by combining and interpreting research Inquiry-Based Learning studies under a holistic outcome. At the end of the study, the researchers who will work on this subject, in science education, meta-analysis, academic achievement, scientific process skills, conceptual understanding and attitude variables that positively affect the use of Research-Based Learning approach to different courses to increase the use of In this study, it was suggested to conduct studies with elementary and high school students who did not have any studies, to carry out studies with more meta-analysis method on this subject, to include studies in international literature and to make researches for different variables.