Kastamonu–Araç kara yolunun peyzaj planlama ilkeleri açısından değerlendirilmesi

Abstract

Yol, toplumun sosyal, ekonomik ve kültürel gelişimini sağlayan temel yapı taşlarından biridir. İnsan hayatına getirdiği kolaylılarla beraber, bireylerin doğa ile buluşmasına da imkân sağlamaktadır. Bunun yanında yollar, ülkelerin gelişmişlik düzeylerinin göstergeleridir. Kara yollarının inşası sırasında ortaya çıkan tahribat, taşıt sayısındaki artış doğal peyzaja zarar vermektedir. Ekosistem üzerindeki baskının azaltılması için doğada peyzaj planlaması yapmak zorunludur. Yolun inşası ve sonraki süreçlerde peyzaj mimarı, etkin bir rol üstlenerek diğer disiplinler ile koordinasyon kurmalıdır.Bu araştırmada farklı yöntemler ile toplanan veriler, kara yollarında meydana gelen erozyonun kontrolü hakkında önemli bilgilerin üretilmesini sağlamıştır. Çalışmanın amacı, Kastamonu ili ve Araç ilçesi arasında bulunan kara yolunu, peyzaj planlama kriterleri yönünden değerlendirip aktüel durumunu ortaya koyarak, kara yolunun doğal peyzaj üzerindeki baskısının düzeyini belirtmektir.Yol güzergâhı boyunca 15 örnekleme noktası belirlenmiştir. Örnekleme noktalarında gerçekleştirilen incelemeler sonucunda; yol güzergâhının ilk 19 km'sinde kullanılan yol yapım materyallerinin kalitesinin ve yol güvenlik standartlarının, güzergâhın kalan kısmına göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Örnekleme noktalarının 7'sinde refüj bitkilendirmesi için alan, 10'unda emniyet şeridi ve açık drenaj kanalı mevcuttur. Yol güzergâhı boyunca farklı kurum ve kuruluşlara ait hatıra ormanları ve 14 adet kavşak noktası bulunmaktadır. Çalışma alanında, bütünlük arz eden bitkisel tasarım gözlemlenmemiştir.

The road is one of the main construction elements that contribute adding value to social, economic and cultural development of the society. Apart from providing travel convenience, roads also allow individuals to meet nature. Moreover, the roads are indicative of the level of development of the countries.The damage caused by the construction of roads, the number of vehicles and the increase in the diversity brings a great harm to the landscape. Landscape planning is an essential need to reduce the pressure on ecosystem. Landscape architect should conduct a coordinated work with other disciplines as well as taking an active role in road construction and following process.The data collected in this research using different methods, provides important information about the issues in roadway planning and the control of erosion on the roads. The purpose of the study is to evaluate the current situation of the road between Kastamonu and Araç province with the landscape planning criteria and collected information from the study and with these collected data it is aimed to determine the level of highway's pressure on natural landscape. 15 different examplication points have been identified along the route. As a result of the investigations carried out at examplication points, the quality of road construction materials used in the first 19 km of road route and road safety standards were higher than the rest of the route. In 7 examplication points, there is area for refuge planting and 10 examplication points have safety lane and open drainage canals. Along the road route, there are 14 junction points and memorial forests belonging to different institutions. In the study area it is observed that plantal design have not integrity.