Müdahale görmüş karaçam (Pinus nigra Arnold.) meşceresi kesim artıklarında yangın davranışı

Abstract

Orman yangınları genellikle orman ölü örtüsünden başlar. Bu çalışmada müdahale görmüş karaçam meşcerelerinde belirli şartlar altındaki yanıcı maddeler ve hava hallerinde 33 adet küçük ölçekli deneme yangınları yapılmıştır. Ölü örtüdeki yanıcı maddeler bakım çalışmaları sonucu oluşan ibre ve ince dallardan oluşmuştur. Müdahale görmüş karaçam meşcerelerindeki oluşturulan yanıcı madde parsellerinde yanıcı madde miktarı 3,0 ile 10,2 kg m–² arasında değişmiştir. Rüzgar hızı ise 0,3 km h-¹ ile 8,4 km h-¹ arasında, ince yanıcı madde nem içeriği ise %10 - %21 arasında değişmiştir. Yayılma oranı ve yangın şiddeti ile yanıcı madde ve hava halleri arasındaki ilişkiler korelasyon ve regresyon analizleri ile belirlenmiştir. Deneme yangınları sonucunda ölü örtüdeki yangın yayılma oranı 0,47 ile 6,92 m/dak arasında değişmiştir. Yangın şiddet değerleri ise 173 ile 10239 kW/m arasında değişmiştir. Analizler sonucunda rüzgar hızı hem yayılma oranı (R²: %71) hem de yangın şiddetindeki (R²: %74) değişikliği açıklayan en etkili faktör olmuştur. Bu çalışma sonuçları benzer özellikteki meşcerelerde örtü yangını davranışını tahmin etmede ve ölü örtüdeki yanıcı maddelerin yönetiminde kullanılacaktır.

Forest fires generally start from the surface fuel in the forest. In this study, a total of 33 small scale surface fires were ignited under weather and fuel conditions within thinned Anatolian black pine (P. nigra J.F. Arnold subsp. nigra var. caramanica (Loudon) Rehder) stands. Surface fuels consisted generally of thinned material (needle+branches). In the thinned Black pine forest stands, total surface fuel loading ranged from 3,0 to 10,2 kg m–². Wind speed ranged from 0,3 km h-¹ to 8,4 km h-¹. Fine fuel (<0,6 cm in diameter) moisture content changed from 10% to 21%. Relationships between the rate of fire spread, fire intensity and fuel and weather conditions were determined through correlation and regression analyses. The rate of fire spread ranged from 0,47 to 6,92 m min–1 in the surface fires. Fire line intensity ranged from 173 to 10239 kW m-1. Wind speed was the most important factor on both rate of spread and fire line intensity and explained 71% of the observed variation in the surface fire rate of spread and 74% of the observed variation in fire line intensity. These results should be invaluable for the prediction of surface fire behavior and the management of surface fuels in pine stands.