Kastamonu yöresi ballarının fiziko-kimyasal ve palinolojik yönden incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı; Türkiye'nin Batı Karadeniz bölgesinde yer alan Kastamonu ili ve ilçelerinde 2017- 2018 yılları arasında alınan 33 adet bal örneğinin melissopalinoljik analizleri yapılarak, bal arılarının (Apis melifera L.) yararlandığı polen kaynaklarının neler olduğunun tespit edilmesidir. Alınan her bir bal numunesinin melissopalinolojik analizi sonucunda; Toplam Polen Sayısı (TPS 10), polenlerin % miktarları ve floristik yapısı, balda hangi düzeyde (Dominant, sekonder, minör ve eser) bulunduğu ve hangi taksonlara ait olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca balların fiziko kimyasal özelliklerinin belirlenmesi amacıyla Refraktometre cihazı ile nem oranları, Yüksek Performanslı Gaz Kromatografisi Cihazı (GC/MS) ile uçucu bileşenlerinin tayini, Uv-Vis spektrofotometre cihazıları ile toplam fenolik madde miktarları, Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografisi Cihazı (HPLC) ile fruktoz-glikoz oranı ve HMF içerikleri tespit edilmiştir. Melissopalinolojik analiz sonucunda 18'i familya, 31'i cins düzeyinde olmak üzere, toplam 49 taksonun poleni teşhis edilmiştir. Polenlerine en yüksek oranda rastlanan takson ise yörenin doğal bitkilerinden olan Castanea sativa 'dır. Poleni tespit edilen diğer türler aşağıdaki familya ve cinslere aittir. Apiaceae, Asteraceae, Amaranthaceae, Cistaceae, Fagaceae, Fabaceae, Rosaceae, Boraginaceae, Brassicaceae, Lamiaceae, Myrtaceae,familyaları, Rumex sp., Trifolium sp., Teucrium sp., Echium sp., Onobrychis sp. ve Lathyrus sp.,'dir. Analizler sonucunda 33 bal numunesinin 14 tanesi monofloral bal olarak tespit edilmiştir. Bunlardan K1-K31 Onobrychis sp.,balı, K30-Myrtaceae balı, K8 Fabaceae balı, K13 Trifolium sp., balı. K4-K5-K6-K7-K8-K14-K15-K16-K17 nolu ballar ise Castanea sativa Mill. (Kestane) balı olduğu, diğer 19 numune ise (K2-K3-K9-K10-K11-K12-K19-K20-K21-K22-K23-K24-K25-K26-K28-K29-K32-K33) multifloral bal olarak tespit edilmiştir. Bal örneklerinin TPS 10 sonuçlarının 1051 ile 325108 polen tanesi arasında değiştiği görülmüştür. 33 bal örneği TPS 10 sonuçlarına göre gruplandırılmış ve bunlardan 1 tanesinini polen miktarı 2 000'de düşük (Az), 13 tanesinin 2 000 ile 10 000 arasında (Normal), 6 tanesinin 10 000 ile 50 000 arasında (Zengin), 7 tanesinin 50 000 ile 100 000 arasında (Çok zengin) ve 6 tanesinin ise 100 000'den yüksek (Mega zengin) olarak belirlenmiştir.

The aim of this study is to determine the pollen sources that are benefited by honey bees (Apis melifera L.) by doing melissopalinological analyzes of 33 honey samples taken in 2017 and 2018 from Kastamonu Province and Kastamonu's towns where are located in Turkey's Black Sea Region. As a result of melissopalinological analysis of each honey sample taken; total number of pollens, % amount of pollens, floristic structures of pollens, the level of pollens in honey (Dominant, Secondary, Minor and Trace) and which pollen belong to which taxo n, and was tried to be determined. In order to determine the physicochemical properties of honey, phenolic substance determination, determination of volatile components, fructose and glucose ratio and content of HMF of honey samples were tried to be determined by using High Performance Liquid Chromatography Device (HPLC) and High Performance Gas Chromatography Device (GC/MS). As a result of the melissopalinological analysis, Total 49 pollen taxon was identified that are 18 at the level of families, and 31 at the level of genus. As a result of the melissopalinological analysis of Kastamonu's honey, the most common taxa of pollen benefited by honey bees is Castanea sativa that is one of the natural plants of the region. Other identified pollens belong to the following families and genuses: Apiaceae, Asteraceae, Amaranthaceae, Cistaceae, Fagaceae, Fabaceae, Rosaceae, Boraginaceae, Brassicaceae, Lamiaceae, Myrtaceae,familyaları, Rumex sp., Trifolium sp., Teucrium sp., Echium sp., Onobrychis sp. and Lathyrus sp.,'dir. As a result of melissopalinological analysis 14 honey samples have been identified as monofloral (K1-K31 Onobrychis sp., K30-Myrtaceae, K8 Fabaceae balı, K13 Trifolium sp., K4-K5-K6-K7-K8-K14-K15-K16-K17 Chestnut sp., and 19 (K2-K3-K9-K10-K11-K12-K19-K20-K21-K22-K23-K24-K25-K26-K28-K29-K32-K33) honey samples have been identified as multiflora. TPS 10 results of honey samples ranged between 1051 and 325108. 33 honey samples are grouped according to TPS 10 results and 1 of them is found less than 2 000 (Small), 13 of them are found between 2 000 and 10 000 (Normal), 6 of them are found between 10 000 and 50 000 (Rich), 7 of them are found between 50 000 and 100 000 (Very rich) and 6 of them are found greater than 100 000) (Mega rich).