Samsun-Gelemen orman fidanlığı ekolojik şartlarında bazı iğne yapraklı ağaç türlerinin kalite özellikleri TSE`ye göre karşılaştırılması

Abstract

Araştırma, Samsun-Gelemen Orman Fidanlığında 2015-2018 yıllarında yürütülmüştür. Çalışmada, Samsun orijinli olan 2+0 ve 3+0 yaşlı tüplü fıstıkçamı, 1+0 çıplak köklü ile 1+1 ve 1+2 yaşlı repikajlı-tüplü kara ve mavi servi fidanları kullanılmıştır. Fidanların morfolojik kalite kriterlerinin belirlenmesinde kök boğazı çapı, fidan boyu, son sürgün boyu, yaş ağırlık kök, yaş ağırlık gövde, kuru ağırlık kök, kuru ağırlık gövde, fidan kuru ağırlığı, gürbüzlük indisi, kuru kök yüzdesi, katlılık ve Dickson kalite indeksi değerleri dikkate alınmıştır. Fidan kalitesinin TSE standartlarına uygunluğu fidan boyu, kök boğaz çapı ve katlılık kriterlerine göre denetlenmiştir. Bu amaçla TS 2265/Şubat 1988 iğne yapraklı ağaç fidanları standardında verilen Fıstıkçamı ve Servi fidanlarına ait kalite sınıfları esas alınmıştır. Çalışma sonucunda; mavi servi, kara servi ve fıstık çamı fidanlarının kalite sınıflarına ayrılmasında kullanılan morfolojik fidan karakterlerinden fidan boyu ve kök boğaz çapına göre yaş sınıflarının hemen hepsinde fidanların 1. sınıf olduğu belirlenmiştir. Katlılık kriteri bakımından ise her üç türde de ıskarta fidan oranı büyük ölçüde arttığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte, kara servi fidanlarında 1+0 yaşındaki fidanlar hem fidan boyu ve kök boğaz çapı hem de katlılık kriterleri bakımından daha kalitelidir. Bu sonuçlar, fidanlıktaki fidanlarda kök gelişimlerinin iyi olmadığını göstermektedir. Bu nedenle; fidanlıkta bazı ıslah çalışmaları ile fidanlık kültürel işlemlerinin zamanında, tekniğine uygun bir şekilde titizlikle yapılması gerektiğini ortaya koymaktadır.

The research was conducted in Samsun-Gelemen Forest Nursery in 2015-2018 years. In this study, 2 + 0 and 3 + 0 aged potted stone pine, 1 + 0 bare-root and 1 + 1 and 1 + 2 aged transplanted- potted black and blue cypress seedlings of Samsun origin were used. In the determination of morphological quality of seedlings, root collar diameter, seedling length, last shoot length, wet weight root, wet weight stem, dry weight root, dry weight stem, seedling dry weight, robustness index, dry root percentage, stratify and Dickson quality index values were taken into consideration. The quality of seedlings was checked according to TSE standards according to seedling height, root throat diameter and stratify criteria. For this purpose, quality classes of seedlings given in TS 2265 (February 1988) coniferous tree seedlings standard were taken as basis.In the results of the study, it was determined that the seedlings were first class in almost all age classes according to the seedling length and root throat diameter, which is one of the morphological seedling characters used in the separation of blue cypress, black cypress and stone pine seedlings into quality classes. In terms of stratify criteria; discard seedling rate is higher in all three species. However, 1 + 0 year old seedlings in black cypress seedlings are more quality in terms of both seedling height, root throat diameter, and stratify criteria. These results show that the root growth of the nursery seedlings is not good. Therefore, some breeding activities and cultural practices according to the technique in the nursery should be done in time and meticulously reveals.