İn vitro koşullarda rotala [Rotala rotundifolia (Buch-Ham. ex Roxb) Koehne] bitkisinin çoğaltımı

Abstract

Rotalla rotundifolia bitkisi akvaryumlarda kullanılan ve fazla bakıma ihtiyaç gerektirmeyen bir süs bitkisidir. Akvaryumlarda uyum sorunu olmayan, aşırı nitratı sevmeyen ve yüksek ısılara dayanıklı olup yüksek ışıkta kırmızı renge dönen akuatik bir bitkidir. R. rotundifolia'nın in vitro çoğaltımı için yaprak, sürgün ucu, birinci koltukaltı ve ikinci koltukaltı meristemlerinin BAP, TDZ, Kinetin ve GA3 içeren sıvı ve agarla katılaştırılan MS ortamda kültüre alınmıştır. Sürgün ucu eksplantlarından 0,20 mg/l BAP ve 0,20 mg/l GA3'de sıvı kültür ortamında, eksplant başına 26 sürgün elde edilmiştir. Sürgün uzunluğu ise 5,9 cm olarak kaydedilmiştir. TDZ'nin kullanıldığı MS ortamda da sürgün ucu eksplantından sıvı kültür ortamına göre daha fazla sürgün elde edilmiştir. Sürgün ucu eksplantından 0,05 mg/l TDZ' nin kullanıldığı MS ortamda, 1,87 cm uzunlukta eksplant başına 59,67 sürgün meydana gelmiştir. Sıvı kültür ortamı daha uygun bulunmuştur. In vitro çoğaltımla meydana gelen 4-5 cm uzunluğundaki sürgünler farklı pH'larda (4-10 ) kültüre alınmıştır. Dört hafta sonra, pH 8-9 `daki bitkilerde en fazla büyüme gözlenmiş olup, rejenerasyon ortamı bakımından bu ortamın en uygun olduğu kaydedilmiştir. pH 4'teki ortamda bulunan tüm bitkiler ölmüştür.Anahtar Kelimeler: Çoğalma, In vitro, Rotala sp.

Rotalla rotundifolia is used in aquariums as an ornamental plant that do not require much maintenance. The plant does not have harmony issues in aquariums, they does not like excessive nitrate, are resistant to high temperatures and turn to red colour under high light intensity. R. rotundifolia was micropropagated under in vitro conditions using leaf, shoot tip, the first and second nodes on liquid and agar solidified MS medium containing BAP, TDZ, Kinetin and GA3. Shoot tip explants cultured on MS medium containing 0.20 mg/l BAP and 0.20 mg/l GA3' in liquid culture MS medium induced 26 shoots per explant with mean shoot length of 5,9 cm. More shoots were induced on agar solidified MS medium containing TDZ compared to TDZ shoots induced on MS medium in liquid culture. It was noted that Shoot tip eksplants on MS medium containing 0,05 mg/l TDZ induced 1.87 cm long 59.67 shoots per explant. Liquid culture medium was found more appropriate. Micropropagated shoots were cultured on MS medium at different pH (4-10). Four weeks later, the plants maintained at pH 8-9, showed the most vigorous growth and this pH was found as the most optimum for acclimatisation. However, all plants maintained at pH 4 were dead.Key words: Multiplication, In vitro, Rotala sp.