Karaman ili soğan yetiştirme alanlarında önemli bitki paraziti nematodların belirlenmesi ve soğan sak nematodu; ditylenchus dipsaci` nin biyolojisi ile kültürü üzerine çalışmalar

Abstract

Bu çalışmada öncelikle Karaman ilinde soğan ekim alanlarında bulunan bitki paraziti ve serbest yaşayan nematodların dağılımı belirlenmiştir. Karaman ili merkez ve ilçelerinden alınan 100 adet toprak ve bitki örneği laboratuvara getirilip Baermann Huni yöntemi kullanılarak nematodlar ayrılmış ve mikroskopta sayımları gerçekleştirilmiştir. Alınan toprak örneklerinden yapılan sayımlar sonucu Ditylenchus spp. Karaman bölgesinde % 61 oranında yaygın olarak bulunmuştur. Diğer bitki paraziti nematodlardan Tylenchus spp. (%49) ve Paratylenchus spp. (%56), bakterivor nematodlardan Cephalobus spp. (%86) ve Eucephalobus spp. (%69), fungivor nematodlardan Aphelenchus spp. (%74) ve Aphelenchoides spp. (%76) ve omnivor nematodlardan Dorylaimida takımına ait nematodlar %23 oranında tespit edilmiştir. Alınan bitki örneklerinde ise % 15 oranında Ditylenchus spp. ye rastlanmıştır.Tarla koşullarında nematodun kontrolü için en uygun zamanın belirlenmesi amacıyla Soğan sak nematodu (Ditylenchus dipsaci)' nun tarla koşullarında biyolojisinin belirlenmesi ve in vitro koşullarda kültürünün yapılması üzerine çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Mart ve eylül 2013 tarihleri arasında bir soğan yetiştirme sezonu boyunca 3 farklı soğan çeşidinden 5 tekerürlü olarak iki haftada bir toprak ve bitki örnekleri alınarak Soğan sak nematodunun ve diğer bitki paraziti ve serbest yaşayan nematodların sıcaklık ve neme bağlı olarak populasyon değişimi tespit edilmiştir. Nematodların mevsimsel populayon değişimi yüksek oranda toprak sıcaklığına bağlı bulunmuştur. Mart ve nisan aylarında 8-12 °C toprak sıcaklığında nematod yoğunluğu ortalama 106 nematod/ 100 g olarak tespit edilmiştir. Mayıs ayında sıcaklığın 15 °C nin üzerine çıkmasıyla nematod populasyonu 52 nematod/ 100 g kuru toprak' a düşmüştür ve haziran ayında ortalama 21 °C sıcaklıkta 27 nematod/ 100 g kuru toprak olarak bulunmuştur. Soğan yetiştirme sezonu boyunca toprak nemi ortalama 0,5 Volt düzeyinde kayıt edilmiş ve nematod gelişimi için sınırlayıcı olmadığı düşünülmektedir.

In this study, the distribution of plant parasitic and free-living nematodes of Karaman province were investigated. 100 soil and plant samples collected from Karaman central villages and districts. Were braught to the laboratory and were separated by Baermann Huni method and counted under microscope. The frequency of nematodes were 61% (Ditylenchus spp.) 49% (Tylenchus spp.) 56% (Paratylenchus spp.), 86% (Cephalobus spp.), 69% (Eucephalobus spp.), 74% (Aphelenchus spp.), 76% (Aphelenchoides spp.) and 23% (omnivorous nematodes) from soil samples. Ditylenchus spp. were found 15% in plant samples collected. In order to find the best time for nematode control, population development of D. dipsaci on onion was investigated under field conditions and under in vitro conditions. To find out the effects of soil temperature and moisture contenls on onion nematodes, other parasitic and free living nematodes, samples were take from 3 different cultivass with 5 replications after every two weeks throughout onion growing season between March-September 2013 and change of population level was found to be corelated with soil temperature and moisture contenls. It was found seasonal nematode population levels were dependent on soil temperature. The average D. dipsaci population was recorded 106 individuals/100 g dry soil at 8-12 °C. Nematode population dropped to 52 at 15 °C in May and 27 at 21°C June. Soil moisture content was recorded 0.5 Volt throughout growing season and had no effect on nematode development.