In vitro koşullarda yerfıstığı (Arachis hypogaea) bitkisinde sürgün rejenerasyon çalışmaları

Abstract

Yerfıstığı (Arachis hypogaea) yüksek ekonomik potansiyele sahip baklagiller familyasından yazlık tek yıllık bir bitkidir. Bu tez çalışma kapsamında Ege Tarımsal Enstitüsünün yüksek verim ve potonsiyele sahip yerfıstığı bitkisinin NC-7 hattına ait farklı eksplantları BAP hormon ile 15 gün boyunca ön muamele edilmiş olup MS ortamında beyaz LED ışık altında kültüre alınmıştır. Tohumların sterilizasyon için %100 çamaşır suyu (% 5NaOCl) 40 dk süre olarak uygulanmıştır. Ön muamele görmüş veya görmemiş tam embriyo, plumula, embriyonik eksen ve plumula+embriyonik eksen eksplantları 0,25-3,0 mg/L BAP içeren MS ortamına kültüre alınmıştır. Denemede ön muamele görmüş veya görmemiş tüm eksplantlarda %100 kallus oluşumu ve sürgün rejenerasyonu kaydedilmiştir. Ancak, ön muamele görmüş eksplantlardan ön muamele görmemiş eksplantlara göre daha fazla sürgün oluşumu görülmüştür. Eksplant başına en fazla sürgün ön muamele görmüş plumula eksplantlarından 1,0 mg/L BAP ortamda gözlemlenmiştir. Eksplantlar kıyaslandığında tüm BAP bulunan ortamlar da en fazla sürgün sayısı ve sürgün uzunluğu plumula eksplantından elde edilmiştir. Ancak, ortamda BAP oranın artışı ile tüm eksplantlardan elde edilen sürgünlerde azlama görülmüştür. Elde edilen sürgünler daha sonra 0,25-3,0 mg/L IBA'nın bulunduğu ortamlarda köklendirilmiştir. Köklendirilmiş bitkiler daha sonra törf içeren saksılara aktarılmış olup, başarıyla adaptasyon sağlanmıştır.

Peanut (Arachis hypogaea) family leguminosae is an economically important annual crop. The present study was designed to develop reliable and repeatable regeneration protocol for promising penaut line Nc-7 of Aegean Agricultura Research Institute Izmir With or Preconditioning with BAP on MS medium under white LED lighting system. Seed sterilization was done by using %100 commercial bleach (% 5 NaOCl) for 40 min. Preconditioned or nonconditioned full embryo, plumular apices, embryonic axis or plumular apices+embryonic axis explants were postconditioned on MS medium containing 0,25-3,0 mg/ L BAP. 100% callus induction and shoot regeneration was recorded on all explants irrespective of Preconditioning or nonpreconditioning. However, İmproved shoot regeneration from all preconditioned explants was noted compared to regeneration nonconditioned explants. Maximum number of shoots per explants was recorded on preconditioned plumule explants. postconditioned on MS medium with 1.0 mg/L BAP. Comparing explants, maximum number of shoots per explants and shoot length were recorded on preconditioned plumule explants. However, increased BAP concentration in the medium resulted in decreased shoot length on all explants. Regenerated shoots were rooted on MS medium containing 0.25-3.0 mg/L IBA. Rooted plantlets were transferred to pots containing peat moss followed by successful acclimatisation field conditions.