İn vitro koşullarda tüylü fiğ (Vicia villosa Roth) in sürgün rejenerasyonun optimizasyonu

Abstract

Tüylü fiğ (Vicia villosa Roth) Türkiye tarım için çok önemli bitki olup hayvan yemi olarak kullanılmaktadır. Kışa dayanıklı tek yıllık, bazen de iki yıllık fiğ türleri serin ve nemli bölgelerin bitkisidir. Fiğ bitkilerini geliştirmedeki temel amaç üretimin arttırılması ve yem kalitesini geliştirmektir. Çalışmalarda besi ortamını hazırlamak için %0.44 Murashige and Skoog (MS) medium, %3 sükroz ve %0,6 gr lık agar karıştırılarak kullanılmıştır. Hazırlanan ortamların PH'sı 5.6-5.8 arasında tutmak için 1N NAOH veya HCl kullanılmıştır. Daha sonra 1.2 atmosfer basınçta otoklavda sterilizasyon yapılmıştır. Yapılan çalışmalarda besi ortamına farklı dozda ve oranlarda bitki büyüme düzenleyicileri olarak sitokinin olarak 6-Benzilaminopurin (BAP), Kinetin (KİN) ve Thidiazuron (TDZ) ile beraber İndol butirik asit (IBA) kullanılmıştır. Çalışmalar beyaz LED ışık (16/8 saat ışık/karanlık fotoperiyodu) ve 24+1 0C sıcaklıkta yapılmıştır. İn vitro koşullarda çalışmaların sonunda sürgün rejenerasyon oranı (%), eksplant başına düşen sürgün sayısı, sürgün uzunluğu (cm) ve kök oluşumu oranı (%) kaydedilmiştir. Genel olarak baktığımızda en başarılı uygulama BAP+IBA ortamlarında kaydedilmiştir ve köklenmiş bitkiler oluşmuştur. Buna karşı, TDZ+IBA ortamlarında kök oluşumu kaydedilmemiştir. Direkt köklendirilen bitkiler daha sonra adaptasyon için saksılara aktarılmış ama istenilen başarı elde edilmemiştir. Köklenmemiş bitkiler ise naftalinasetikasit (NAA) veya indolasetikasit (IAA) kullanılarak köklendirilmiştir. Vermikülit içeren saksılara aktarılıp, polietilen poşetler ile kapatalarak adaptasyon sağlanmıştır.

Hairy vetch (Vicia villosa Roth) is an important crop for agriculture of Turkey which is used as forage crop. The plant is annual or biennial, cultivated in cold and humid regions and shows cold resistance. The basic objective of developing new cultivars is based on increased yield or forage quality. In this study, 0.44% Murashige and Skoog (MS) medium, 3% sucrose and 0.6% agar were used for preparing basal medium. 1N NaOH or HCl was used fort eh automation of medium's pH to 5.6-5.8. Thereafter, it was followed by sterilization in autoclave at 1.2 atmosphere. Different concentrations of cytokinins like Benzylaminopurine (BAP), Kinetin (KİN) and Thidiazuron (TDZ) along with Indole butyric acid (IBA) were used as plant growth regulators. The experiments were carried out under White LEDs (16/8 h light/darkness photoperiod) and 24+1 0C temperature. Data regarding shoot regeneration frequency (%), shoots per explants, shoot length (cm) and rooting frequency (%) were recorded at the end of study under in vitro conditions. Among plant growth regulators, combination of BAP+IBA was most superior compared to other combinations used which also produced rooted plantlets. Contraraily, combination of TDZ+IBA failed to induce any rooting. Direct rooted plantlets were shifted to pots for adaptation but failed to survive. Whereas, application of NAA or IAA in the culture medium induced in vitro rooting of shoots. Pots filled with vermiculite were used for adaptation of rooted plantlets followed by closing the pots with polyethylene bags for successful adaptation.