Bazı tanenli ve tanensiz ağaçların amonyak ile reaksiyonu sonucu oluşan mekanik ve fiziksel değişiklikler

Abstract

Ahşap ve ahşap esaslı ürünlerin kullanımı her geçen gün artış göstermektedir. İlerleyen teknoloji ve artan ihtiyaçlar bizi ahşabın bilinmeyen yönlerini araştırmaya itmektedir. Amonyak, ağaç malzeme içerisindeki tanen maddesini çözerek renk değişimi meydana getirmektedir. Renk değişimi sonunda tanenli ağaçların değişik kullanım ortamlarına alternatif olup olmayacağı araştırma konusudur.Bu çalışmanın başlıca amacı, amonyağa maruz bırakılmış ağaç malzemelerin dayanım, renk parlaklık gibi özelliklerinin belirlenmesidir. Bu amaçla, odun materyali olarak; sarıçam, kayın , meşe ve kestane odunları kullanılmıştır.Deney örnekleri, 2 saat, 12 saat, 24 saat ve bir hafta süre ile kapalı bir ortamda %25 amonyak çözeltisine maruz bırakılmıştır. 2 saat, 12 saat, 24 saat, bir hafta ve kontrolgrubunun amonyağa maruz bırakılmış deney örneklerinin eğilme, liflere paralel basınç, dinamik eğilme direnci, renk, parlaklık, eğilmede elastikiyet modülleri belirlenmiştir.Amonyak ile reaksiyon sonucunda kontrol grubu genel olarak mukavemet değerleri yüksek olmasına karşın amonyak etkisine maruz kalmış ağaç odunlarında mukavemet değerleri genel olarak düşüş göstermiştir. Bu durum amonyağın ağaç malzemenin mukavemetini olumsuz etkilediğini ortaya çıkarmıştır. Diğer taraftan renk ve parlaklık değişimleri göz önüne alındığında amonyak etkisine maruz kalmış deney örneklerinin kontrol grubuna göre renklerinde belirgin olarak renk ve parlaklık değişimi meydana gelmiştir.Özellikle mat ve eski görünüm istenen yerlerde mukavemetin çok önemli olmadığı taşıyıcı eleman olmayan mobilya, dekorasyon, restorasyon, gibi uygulamalarda tercih edilebilir.Anahtar Kelimeler: Sarıçam, kayın, meşe, kestane, amonyak, tanenBilim Kodu: 626.27.01

The use of wood and wood based producs becomes more and more popular day by day. Developing technology and increasing needs make us search for the unknown sides of wood. Ammoniac forms colour change solving the tannin in the wood material. As a result of the colour change, whether tannin type trees are alternatives for different uses is a research topic.The main aim of this study is to determine such characteristics as strength, colour and brightness of wood materials exposed to ammoniac. For this purpose, as wood material, pinus sylvestris, beech, oak and chestnut have been used.Experimental samples have been exposed to 25% ammoniac solutions in a closed environment for 2 hours, 12 hours and 24 hours and 1 week. Bending, parallel pressure to fibers, dynamic bending strength, colour, brightness, elasticity modules in bending of experimental samples exposed to ammoniac for 2 hours, 12 hours, 24 hours and 1 week have been determined.As a result of the reaction with control samples, strength values were generally high, but in wood samples exposed to ammoniac influence, strength values were generally low. This shows that ammoniac affects wood strength negatively. On the other hand, when colour and brightness changes are taken into consideration, there have been clear colour and brightness changes in experimental samples exposed to ammoniac compared to control group.Especially in environments where matt and old-type appearance is asked, furniture for which strength is not so important and which is not used as carrier can be used in such applications as decoration and restoration.Key words : Scotch pine , beech, oak and chestnut, ammoniac, tanninScience Code: 626.27.01