Avrupa Birliği uyum yasalarının Türkiye`deki insan haklarının gelişimine etkisi

Abstract

10-11 Aralık 1999 tarihlerinde Helsinki'de yapılan AB Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi'yle aday ülke ilan edilmesiyle birlikte insan haklarına yönelik mevzuatını AB ile uyumlaştırma çabalarına hız veren Türkiye, dokuz adet uyum paketi ile yaşam hakkı, işkence ve kötü muamelenin önlenmesi, ifade özgürlüğü, özgürlük ve güvenlik hakkı, özel hayata saygı, adil yargılanma, örgütlenme ve toplanma özgürlüğü, ayrımcılıkla mücadele ve mülkiyet hakkı alanında önemli mevzuat değişiklikleri yapmıştır. AB Uyum Yasaları ile yapılan bu değişiklikler, ülkemizin insan hakları standardının çağdaş demokrasiler seviyesine çıkarılmasında önemli kilometre taşlarıdır.Bu çalışmada, Ulusal Program taahhütleri doğrultusunda, Uyum Yasaları ile yapılan düzenlemeler incelenmiş ve Uyum Yasalarının Türkiye'deki insan hakları standardını nasıl yükselttiği uygulamalar ve İlerleme Raporları'ndaki eleştiriler ışığında ortaya konulmuştur. Ayrıca, ülkemizdeki mevzuatın ve insan hakları pratiğinin, AİHM kararları ve uluslararası standartlar ölçeğinde bir karşılaştırması yapılarak, uyumsuz olan düzenleme ve uygulamalar ortaya çıkartılmaya çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: İlerleme Raporları, İnsan Hakları, Temel Hak ve Özgürlükler, Ulusal Programlar, Uyum Yasaları.

After being officially recognised as a candidate for EU membership at the Helsinki Summit of the European Council realized on 11-12 December 1999, Turkey began to accelerate the adoption of its human rights regulations to the EU standards. Besides, Turkey has also made substantial progress by adopting nine harmonization packages concerning the right to live, prevention of torture and maltreatment as well as the rights of freedom of expression, freedom and security, respect for private life, right to a fair trial, freedom of organization and assembly, anti-discrimination and property right. Such amendments carried out in accordance with the Adjustment Laws of the EU present important milestones in raising Turkey?s human rights standards to the level of modern democracies.This study about the examination of the regulations passed because of Adjustment Laws according to the National Programme obligations, reveals how the Adjustment Laws contributed to the improvement of the human rights situation in Turkey in the light of critics stated in the Progress Reports. Besides, this study also attempts to reveal dissonant regulations and implementations by comparing the legislation and the implementation of human rights in our country with ECHR decisions and international standards in this context.Key Words: Progress Reports, Human Rights, Fundamental Rights and Freedoms, National Programmes, Adjustment Laws