Sosyal bilgiler öğretmenlerinin ve adaylarının eleştirel düşünme becerilerinin incelenmesi

Abstract

Değişen dünya şartlarına cevap verebilecek aynı zamanda çağın gerektirdiği insan niteliklerini taşıyacak bireylerin yetiştirilmesinde eğitimin rolünün büyüklüğü aşikardır. Bu niteliklerin kazanılmasını sağlayacak eğitim ortamları, öğretmen nitelikleri ve ders materyalleri gibi pek çok faktör etkili olmaktadır. Öğretmenler eğitim ortamının etkin öğelerinden biridir. Aynı zamanda bu ortamın şekillenmesinde pay sahibidir. Ayrıca öğrencilerin öğretmenlerini taklit etme, örnek alma gibi eğilimler içinde olmalarından dolayı, öğretmenlerin eleştirel düşünme becerisine sahip bireyler olmaları gerekir.Bu araştırmada sosyal bilgiler öğretmenleri ve adaylarının eleştirel düşünme becerileri ile görev yapıyor olup olmamaları, cinsiyetleri, okuma türleri ve okuma sıklığı arasında anlamlı bir fark olup olmadığı araştırılmıştır.Araştırmanın evrenini Kafkas Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği son sınıf öğrencileri ile Kars İli' nde görev yapmakta olan sosyal bilgiler öğretmenleri oluşturmuştur. Araştırmaya yirmi beş öğretmen ve yetmiş beş öğretmen adayı katılmıştır. Araştırmada Kökdemir (2003) tarafından adaptasyonu yapılan `'California Eleştirel Düşünme Eğilimi'' (CCTDI) ölçeği kullanılmıştır. Ayrıca araştırmacı tarafından öğretmen adayları ve öğretmenlerin cinsiyet, görevde olma, okuma sıklığı ve okuma türüne ilişkin sorulardan oluşan bir `'Kişisel Bilgi Formu'' hazırlanmış ve uygulanmıştır.Araştırma sonucunda öğretmen adayları ve öğretmenlerin eleştirel düşünme eğilimleri ile meslek değişkeni arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir.Öğretmen adayları ve öğretmenlerin cinsiyet, okuma sıklığı, okuma türüne göre eleştirel düşünme eğilimlerinin farklılaşmadığı görülmüştür.Anahtar Kelimeler: Düşünme, Eleştirel Düşünme, Eleştirel Düşünme Becerisi, Sosyal Bilgiler.

It is apparentthatthe role of education is essential when bringing up individuals having qualifications compatible withchanged conditions of the world and also capable of keeping up with the times. Factors such as training environments, teacher qalifications and course materials take effect acquiring these qualifications. Teachers are one of the active elements of thetraining environment. İn addition to these, teachers should have criticial thinking skills in view of dispositions of students such as treading in teachers footsteps and taking them off.In this study, social sciences teachers and prospectives have been evaluated whether they perfom the duty with critical thinking skills or not and also it has been researched whether there is a significant difference among their genders, reading types and reading frequency.Target population of the study has been constituted by Kafkas University Faculty of Education Social Science Teaching Department?s final year students and social sciences teachers employee in Kars Province. Twenty Five teachers and seventyfive prospectives have attended the research. California Critical Thinking Disposition İnventory (CCTDI) scale adapted by Kökdemir (2003) has been used in the study. Morever, a `?Self Description Form?? consisting of questions about the genders, being on duty, reading frequency and reading types of prospective teachers and teachers, has been prepared and applied by the researcher.At the end of the study, a significant contrast has been fixed between Critical Thinking Dispositions and Profession Variable of teachers and prospective teachers. It has been seen that the Criticial Thinking Dispositions of the prospective teachers and teachers have not differentiated depending up on gender, reading frequency and reading type.KeyWords: Thinking, Critical Thinking, Critical Thinking Skill, Social Sciences.