XIX. yüzyılda Batum Sancağında sosyal ve ekonomik durum (1800-1877)

Abstract

Bu tezin hazırlanmasındaki amaç 19. yüzyıl'ın başından 93 Harbine kadar ki süreç içerisinde Batum'un siyasi, idari, sosyal, ekonomik ve demografik durumunu incelemektir. Genel olarak bakıldığında yukarıda bahsedilen süreç içerisinde Batum her manada önemli bir liman kenti olup Osmanlı ile Rusya arasında paylaşılamayan bölgedir. Bu tezin giriş bölümünde şehrin kısa tarihçesi, Batum'un adı, M.Ö ve M.S hangi devletlerin hakimiyetinde kaldığı Osmanlı Devleti'ne dahil oluşu ve bölgenin Rusya ile Osmanlı Devleti arasındaki savaşlar neticesinde Rusya'ya dahil oluşu ile ilgili bilgiler verilmiştir. Birinci bölümde şehrin fiziki yapısı, tabyalar, dini ve sosyal yapılar, ticari yapılar, eğitim, ulaşım ve haberleşme hakkında bilgiler bulunmaktadır. İkinci bölümde Batum Sancağının idaresi şehir yönetimindeki meclisler, sağlık işleri, adli idare, kaza yönetimi ve askeri idare hakkında bilgiler bulunmaktadır. Üçüncü bölümde sancağın nüfusu, göç ve iskan çalışmaları yer almaktadır. Dördüncü bölümde Batum'daki sosyal hayat ve sosyal gruplar arasındaki ilişkiler ve sosyal hayatı etkileyen olaylar yer almaktadır. Beşinci bölümde ise tarım, ormancılık, hayvancılık, ticaret ve vergilere yer verilmektedir. Bu bilgilerin toplanmasında kullanılan kaynaklar genel olarak Başbakanlık Osmanlı Arşiv belgeleri, Trabzon Vilayet Salnameleri, Ansiklopediler, makaleler, kitaplar, süreli yayınlar ve bazı tezlerden yararlanılarak meydana getirilmiştir.Anahtar Kelimeler: Batum, Trabzon, Sancak, 93 Harbi, Vilayet, Vati, Kukarina, Tabya, Gönye

The purpose in the preparation of this these is is to investigate Batumi's political, administrative, social, economical and demographic situation from 19th century's beginning till Russian-Ottoman war. When seen generally Batumi has always been an un sharableregion as a harbour city in all issues between Ottomans and Russia. In the introduction part of this thesis, the in formation is given on the city's short history, Batumi's name, by which states the city is governed B.C and D.C, itsin volvementin to the Ottoman stateand city'sin volvementin to the Russia after wars between Ottomans and Russia. In the first part, there is given in formation about the city's in frastructure, bastion, religious and social buildings, education, commercial buildings, transportation and communication. In the second part, there is information about the management of Batumi flag, assemblies in city administration, heal thissues, judicial management, city management and military management. In the third part, there is population of region, migration and in habiting works. In the fourth part, there is social life and relation samong social groups and events that affectsocial life. In the fifth part, there is agriculture, forestry, stockraising, tradeandtaxes. Resourcesused in gathering thisin formation is generally from Prime Ministry Ottoman Archieve documents, Trabzon cityyearbooks, Encyclopedias, articles, boks, periodical and same these is.Keywords: Batumi, Trabzon, Region, Ottoman – Russian War, City, Vati, Kukarina, Bastion, Square