Ġarā`ibü`ṣ-ṣıġar`da zarf-fiil ve işlevleri

Abstract

Ali Şîr Nevāyî tarafından yazılan, çocukluk döneminin gariplikleri anlamına gelen Ġarâ'ibü'ṣ-Ṣıġar, dönemin dil özelliklerini yansıtması bakımından Çağatay Türkçesine ait önemli bir eserdir. Çalışmamızın amacı Ġarȃ'ibü'ṣ-Ṣıġar'da bulunan Türkçenin ifade gücünü arttıran zarf-fiilleri tespit etmek ve eserden taradığımız beyitlerden hareketle bu zarf-fiillerin işlevlerini tespit etmektir.Araştırmamız Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesinde Külliyât-ı Nevâyî içerisinde Revan 808 demirbaş numarasıyla kayıtlı, müellifi Derviş Muhammed Takî olan 482b-539a varakları arasında yer alan Ġarâ'ibü'ṣ-Ṣıġar divanınındaki zarf-filler ve işlevleriyle ilgilidir.Çalışmamızın sonucunda zarf-fiil başlığı altında incelenmesi gereken eklere, bu eklerin yapı ve işlevlerine dikkat çekilmiştir. Zarf-fiil ekleri hakkında yapılan ayrıntılı araştırma ve inceleme sonucu, Çağatay dönemi zarf-fiil eklerinin farklı görev ve işlevleri ortaya konularak Türk diline katkı sağlanmaya çalışılmıştır.

Gara'ibu's-Sıgar, written by Ali Şir Nevayi, which means the oddities of childhood, is an important work of Chagatai Turkish in terms of reflecting the language features of the period.The aim of our study is to determine the adverbial verbs that increase the expression power of the Turkish language in Gara'ibu's-Sıgar and to determine the functions of these adverbial verbs.Our research is related to the adverbial verbs and their functions in the divan of Gara'ibu's-Sıgar, which is among the 482b-539a leafs of the Dervis Muhammed Taki, registered with Revan 808 fixture in the Topkapı Palace Museum Library in Kulliyat-ı Nevayi.As a result of our study, the annexes which should be examined under the adverbial verbs are pointed to the structure and functions of these annexes. As a result of detailed research and investigation about adverbial verb suffixes, The Chagatai period has been tried to contribute to the Turkish language by introducing different tasks and functions of the adverbial verb suffixes.