Kars yöresi keçilerinde erken ve geç laktasyon dönemi serum Ca, P, Fe, Cu, Zn, Na, K ve Mg düzeylerinin araştırılması

Abstract

Bu çalışmada, Kars yöresinde yetiştirilen Halep ırkı keçilerin erken ve orta laktasyondönemlerinde bazı mineral maddelerin serum düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.Çalışmada Kars Yöresinde yetiştiricilerin elinde bulunan 2-4 yaşlarında, yeni doğum yapmışve sağlıklı olan 25 adet Halep Keçisi kullanıldı. Çalışmada serum Ca düzeyleri laktasyonunaltıncı haftasında (9,51±0,53 mg/dL), laktasyonun 16. haftasına (9,27±0,52 mg/dL) göreistatistiksel olarak anlamlı olmayan derecede yüksek bulundu. Serum inorganik fosfordeğerleri laktasyonun 6. haftasında (5,26±1,20 mg/dL) laktasyonun 16. haftasına (4,59±1,18mg/dL) göre yüksek bulunmuştur. Laktasyona bağlı serum inorganik fosfor değerlerindeki budeğişim istatistiksel olarak anlamlı (P<0,05) bulundu.Serum sodyum değerleri laktasyonun 16. haftasında (149,80±39,19 mmol/L) laktasyonun 6.haftasına (143,96±6,81 mmol/L) göre artış gösterirken, serum potasyum ve klorkonsantrasyonu laktasyonun 6. haftasında laktasyonun 16. haftasına göre düşüş göstermiştir.Serum magnezyum konsantrasyonu laktasyonun 6. haftasında (2,52±0,32 mg/dL) laktasyonun16. haftasına (2,32±0,25 mg/dL) göre istatistiksel olarak anlamlı (P<0,05) yüksekbulunmuştur.Serum bakır düzeyi laktasyonun 6. haftasında (37,02±16,35 mmol/L) laktasyonun 16.haftasına (36,90±19,35 mmol/L) göre istatistiksel olarak anlamlı olmayan derecede düşüşgöstermiştir. Serum çinko konsantrasyonu laktasyonun 16. haftasında (52,58±8,58 mmol/L)laktasyonun 6. haftasına (44,30±5,98 mmol/L) göre istatistiksel olarak anlamlı (P<0,001)birartış göstermiştir. Serum demir düzeyleri laktasyonun 6. haftasında (96,16±14,59 ? g/dL)laktasyonun 16. haftasına (86,44±18,28 ? g/dL) göre yüksek bulunmuştur. Laktasyona bağlıserum çinko düzeylerindeki bu değişim istatistiksel olarak anlamlı (P<0,05) bulundu.Bu sonuçlara göre laktasyon periyodunun keçilerde mineral maddelerin serum düzeylerindeönemli değişikliklere yol açtığı ortaya konulmuş olup, çalışmadan elde edilen bulguların ışığıaltında keçilerin beslenmesinde özellikle lastasyon periyodunda rasyonlarına daha dikkatedilmesi gerektiği kanısına varılmıştır.

This study was aimed to detemine some serum mineral elements in early and middle lactationperiod of goats of Halep breed in Kars district. The study involved 25 healthy recentlydelivered, 2-4 years old 25 Halep breed goats. Serum Ca levels were insignificantly higher at6th week of lactation (9,51±0,53 mg/dL) than that of 16th week of lactation (9,27±0,52mg/dL). Serum anorganic phosphorus level of 6th week of lactation (5,26±1,20 mg/dL) wasalso significantly higher than the value of 16th week (4,59±1,18 mg/dL). This difference wasstatistically significant (P<0.05).Serum sodium level determined at 16th week of lactation (149,80±39,19 mmol/L) was higherthan that of 6th week of lactation (143,96±6,81 mmol/L) while serum potassium and chloridelevel of 6th week of lactation was lower than the value of 16th week. Serum magnesiumconcentration found at 6th week of lactation (2,52±0,32 mg/dL) was significantly higher thanthat of 16th week (2,32±0,25 mg/dL) (P<0.05).Serum copper concentration of 6th week (37,02±16,35 mmol/L) was insignificantly lowerthan that of 16th week (36,90±19,35 mmol/L). Serum zinc level determined at the 16th weekof lactation (52,58±8,58 mmol/L)was significantly higher than that of 6th week (44,30±5,98mmol/L) (P<0,001). This difference was statistically significant (P<0.05). Serum iron levelsfound at the 6th week (96,16±14,59 mg/dL) were also higher that that of the 16th week(86,44±18,28 mg/dL).In conclusion the results obtained in this study revealed that serum mineral levels wereinfluenced by lactation period in goats and thus goat husbandry and feding during lactationperiod requires more attention.