Çiftleşme sezonundaki tuj melezi koyunlarda follikül dinamiklerinin renkli doppler ve b mod ultrasonografi ile belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada Tuj melezi koyunlarda transvajinal yolla renkli Doppler ve transrektal yolla B-mod ultrasonografi ile Tuj ırkı melezi koyunlarda follikül dinamiklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Birinci çalışmada Tuj melezi koyunlarda (n=14) transvajinal renkli Doppler ultrasonografi ile kızgınlık gününde folliküllerin çeperlerindeki kan akımının varlığı araştırıldı. Ayrıca kızgınlık gününde folliküllerin belirlenmesi bakımından transrektal ve transvajinal muayenelerin etkinlikleri karşılaştırıldı. İkinci çalışmada ise 9 baş Tuj melezi koyunda transrektal B-mod ultrasonografi ile östrustan siklusun 14. gününe kadar gün aşırı olarak daha sonra kızgınlık belirlenene kadar günlük olarak muayene yapılarak follikül dinamikleri saptanmaya çalışıldı. Birinci çalışmada çapı ? 4 mm olan folliküllerin çeperlerinde kan akımı belirleme ihtimali (14/40; %35,0) göreceli olarak çapı < 4 mm olan folliküllerin çeperlerinde kan akımı belirlenmesine (11/87; %12,6) göre 2,8 (1,4-5,5) kat daha fazla (P<0,01) bulundu. Follikül çeperinde kan akımının varlığı follikülün canlılığının ve dominant olduğunun göstergesi olarak kabul edilebileceği kanısına varıldı. Toplam follikül sayılarının belirlenmesi bakımından rektal ve vajinal muayenelerin arasındaki uyum (korelasyon) önemsiz (R:0.35; P ? 0,05) bulunarak koyunlarda follikül sayılarının belirlenmesinde transrektal muayenenin daha etkin olduğu gözlendi. İkinci çalışmada ise Tuj melezi koyunlarda bir östrus siklusunun 15,67 ± 0,50 gün sürdüğü, siklus boyunca iki follikül dalgasının olduğu, ilk kızgınlığı takiben 2,1 ± 0,32 follikülün ovüle olduğu, birinci dalga dominant follikül çapının 4,67 ± 0,71 mm, Graafian follikül çapının 4,72 ± 0,57 mm olduğu belirlendi.

In this study, it was aimed to determine follicular dynamics in crossbreed Tuj ewes with transvaginal color Doppler and transrectal B-mode ultrasonography. In the first study, presence of perifollicular blood flow was investigated with transvaginal color Doppler ultrasonography in crossbreed Tuj ewes (n=14) at estrus. Moreover, efficacies of transrectal and transvaginal ultrasonographic examinations were compared for the determination of follicles. In the second study, follicular dynamics were monitored every other day from estrus (day 0) until day 14 and then daily until to be detected in estrus with transrectal B-mode ultrasonography in crossbreed Tuj ewes (n=9). In the first study, relative risk ratio estimate to detect PBF was 2.8 (1.4-5.5) times higher (P<0.01) in follicles ? 4 mm (14/40; 35.0%) compared to follicles < 4 mm (11/87; 12.6%), and presence of PBF could reveal the viability and dominance of the follicle. For the determination of total number of follicles, there was no correlation between rectal and vaginal examinations (R: 0.35; P ? 0.05), and rectal examination seems to be better for this matter. In the second study, it was determined that estrous cycle length was 15.67 ± 0.50 days, each estrous cycle had two follicular waves, ovulation rate was 2.10 ± 0.32 following the first estrus, diameters of the first wave dominant follicle and Graafian follicle were 4.67 ± 0.71 mm and 4.72 ± 0.57 mm; respectively, in crossbreed Tuj ewes.